Bình Phước – vùng đất đầy tự hào với lịch sử hào hùng, lưu giữ trong mình nhiều di tích lịch sử giá trị mà du khách không thể bỏ lỡ. Khám phá các di tích lịch sử tại Bình Phước không chỉ là hành trình về nguồn cội, mà còn là cơ hội để bạn hiểu thêm về những trang sử đấu tranh kiên cường của dân tộc.
Khi nhắc đến Bình Phước, người ta thường nhớ đến những cánh rừng cao su bạt ngàn hay vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên. Tuy nhiên, bên cạnh vẻ đẹp tự nhiên ấy, Bình Phước còn nổi bật với các di tích lịch sử gắn liền với những trang sử đấu tranh oanh liệt của dân tộc. Hãy cùng 63Stravel khám phá các di tích lịch sử Bình Phước nổi bật qua bài viết dưới đây.
Ghé thăm 19 di tích lịch sử Bình Phước lâu đời, nổi tiếng
Theo chân, 63Stravel khám phá ngay các điểm di tích lịch sử Bình Phước lâu đời với list dưới đây.
Địa điểm Chiến thắng Đồng Xoài
Tượng đài Chiến thắng Đồng Xoài là một biểu tượng thiêng liêng, được dựng lên nhân dịp kỷ niệm 40 năm chiến thắng lịch sử của Đồng Xoài trước đế quốc Mỹ. Công trình không chỉ khắc ghi chiến công hiển hách mà còn tôn vinh tinh thần bất khuất, anh dũng của quân và dân Đồng Xoài. Với giá trị lịch sử đặc biệt, nơi đây đã được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia vào ngày 12/12/2014.
Tượng đài chiến thắng Đồng Xoài - di tích lịch sử thu hút du khách ở Bình Phước
Khu di tích có diện tích rộng 16.932,88 m², bao gồm nhiều hạng mục nổi bật như nhà trưng bày lưu niệm, tượng đài chiến thắng, tranh phù điêu, hệ thống cây xanh và đài phun nước. Nổi bật nhất là tượng đài cao 21m, được chạm khắc tinh tế bằng đá hoa cương, khắc họa hình ảnh ba chiến sĩ dũng cảm tiến công, biểu tượng cho khí thế hùng dũng của những ngày tháng lịch sử. Hai bức phù điêu phía sau tượng đài tái hiện sống động trận chiến hào hùng, góp phần tạo nên không gian trang nghiêm nhưng đầy tự hào.
Khu vực quanh tượng đài được bao phủ bởi màu xanh mát mắt của cây cối, cùng hệ thống chiếu sáng hiện đại, biến nơi đây thành điểm đến hấp dẫn cho du khách mỗi khi đặt chân đến Bình Phước. Không chỉ là nơi tham quan, Tượng đài Chiến thắng Đồng Xoài còn là địa điểm tổ chức các sự kiện xã hội, lễ kỷ niệm, mít tinh và nhiều hoạt động văn hóa ý nghĩa, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân địa phương.
Địa điểm chiến thắng Chốt chặn Tàu Ô
Di tích Chốt chặn Tàu Ô là một chứng nhân lịch sử oai hùng, khắc sâu trong lòng người dân Bình Phước những chiến công lẫy lừng của quân dân ta trong giai đoạn khốc liệt nhất của chiến tranh Việt Nam. Nơi đây đã trở thành biểu tượng của lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những chiến sĩ đã hy sinh vì độc lập tự do, khi hàng ngàn người con ưu tú của đất nước đã ngã xuống tại mảnh đất này.
Di tích Địa điểm Chiến thắng Chốt chặn Tàu Ô
Tên gọi Tàu Ô bắt nguồn từ con suối cùng tên chảy qua Quốc lộ 13, thuộc xã Tân Khai. Trong chiến dịch Nguyễn Huệ, Chốt chặn Tàu Ô đóng vai trò then chốt trong chiến lược quân sự, khi Sư đoàn 7 tổ chức trận địa tại đây nhằm ngăn chặn sự chi viện của địch từ Sài Gòn, bảo vệ vững chắc huyện Lộc Ninh sau khi đã giải phóng.
Được xây dựng trên diện tích 11.451,7m² vào năm 2009, Di tích Chiến thắng Chốt chặn Tàu Ô bao gồm Nhà bia tưởng niệm và Tượng đài chiến thắng, không chỉ là nơi tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ mà còn là điểm dừng chân ý nghĩa cho các thế hệ trẻ muốn tìm hiểu về lịch sử dân tộc. Mỗi chuyến tham quan tại đây không chỉ là hành trình về nguồn mà còn là dịp để tri ân những hy sinh to lớn của cha ông trong cuộc chiến giành lại tự do.
Với ý nghĩa lịch sử sâu sắc, Di tích Chốt chặn Tàu Ô đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích lịch sử quốc gia vào năm 2012. Nơi đây không chỉ thu hút những người yêu thích lịch sử mà còn mang lại cho du khách cảm giác sống lại những năm tháng hào hùng của dân tộc.
Sóc Bom Bo
Sóc Bom Bo không chỉ mang đến cơ hội khám phá vẻ đẹp văn hóa độc đáo mà còn là nơi lưu giữ những trang sử hào hùng của dân tộc. Nơi đây gắn liền với những năm tháng kháng chiến chống Mỹ kiên cường, là biểu tượng của tinh thần bất khuất của đồng bào S’Tiêng.
Khi đến Sóc Bom Bo, du khách không chỉ được lắng nghe những câu chuyện lịch sử đầy cảm xúc mà còn có dịp trải nghiệm đời sống văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc của người S’Tiêng, từ phong tục tập quán đến những hoạt động sinh hoạt thường ngày. Đây chắc chắn là một điểm đến thú vị, mang lại cả giá trị lịch sử lẫn văn hóa đặc sắc.
Địa điểm thành lập Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng ở Phú Riềng
Di tích thành lập Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng tại Phú Riềng là một biểu tượng lịch sử ghi dấu một giai đoạn quan trọng trong phong trào cách mạng của giai cấp công nhân cao su Đông Nam Bộ. Vào ngày 28/10/1929, tại đây Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng (Chi bộ Phú Riềng) ra đời, do đồng chí Nguyễn Xuân Cừ làm Bí thư, đánh dấu sự xuất hiện của tổ chức Đảng đầu tiên của ngành cao su Việt Nam.
Địa điểm thành lập Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng ở Phú Riềng - Xếp hạng Di tích cấp quốc gia
Phú Riềng từng là đồn điền cao su lớn thuộc Công ty Michelin - nơi mà hàng ngàn công nhân bị bóc lột tàn nhẫn dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Trước hoàn cảnh đó, những cán bộ cách mạng, tiêu biểu là đồng chí Nguyễn Xuân Cừ, đã đến đây lãnh đạo công nhân đấu tranh. Chi bộ Phú Riềng đã nhanh chóng tổ chức nhiều cuộc đấu tranh có kế hoạch, nổi bật nhất là cuộc bãi công của 5.000 công nhân vào năm 1930, tạo nên sự kiện "Phú Riềng Đỏ" vang danh, góp phần to lớn vào phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân Việt Nam.
Với giá trị lịch sử to lớn, di tích đã được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là di tích lịch sử quốc gia vào năm 1999. Ngày nay, nơi đây không chỉ là một điểm đến để ôn lại truyền thống cách mạng mà còn là niềm tự hào về những đóng góp của công nhân cao su trong sự nghiệp giành độc lập dân tộc. Di tích được trùng tu, tôn tạo, trở thành biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ của Bình Phước – vùng đất “vàng trắng” cao su trải dài bạt ngàn.
>> Xem thêm: Nhất định phải ghé 17 địa điểm du lịch ở Bình Phước khiến bao người say đắm
Núi Bà Rá – Thác Mơ
Núi Bà Rá - Thác Mơ thuộc Bình Phước, là một trong ba ngọn núi cao nhất miền Đông Nam Bộ với độ cao 723m so với mực nước biển, nổi bật với địa hình hiểm trở và gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử anh hùng của dân tộc. Được biết đến không chỉ vì những giai thoại hào hùng, Núi Bà Rá còn là điểm du lịch hấp dẫn với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp, bao gồm sông Bé, thác Mẹ, và hệ thực vật phong phú.
Du lịch núi Bà Rá - Thác Mơ Bình Phước trải nghiệm leo núi và ngắm cảnh tuyệt đẹp
Trong thời kỳ từ 1925 đến 1941, thực dân Pháp đã xây dựng tại chân núi Bà Rá một nhà tù lớn với ba quân trại, nơi giam giữ các tù nhân chính trị và những người bị nghi ngờ là cộng sản. Hiện nay, trên đỉnh núi vẫn còn dấu tích sân bay do Mỹ xây dựng trong chiến tranh. Khu vực đồi Bằng Lăng, thuộc quần thể di tích, cũng là nơi đặt nhà bia và đền tưởng niệm các chiến sĩ đã hy sinh trong cuộc kháng chiến.
Với những bạn trẻ yêu thích khám phá, trekking Núi Bà Rá là một trải nghiệm không thể bỏ qua. Từ chân núi, bạn có thể di chuyển bằng xe hoặc thử sức với hành trình cáp treo để chiêm ngưỡng toàn cảnh núi non. Ngoài ra, Miếu Bà Rá (Linh Sơn Miếu), nằm trong quần thể di tích, là nơi diễn ra lễ hội vào các ngày 1-4/3 âm lịch, thu hút đông đảo du khách đến tham quan và bày tỏ lòng thành kính.
Di tích lịch sử Vườn cao su thời Pháp thuộc
Khu trưng bày Vườn cao su thời Pháp thuộc được công nhận là Di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh, là điểm tham quan nổi bật của Bình Dương, bên cạnh những địa danh như Đình Vĩnh Phước và chùa Tổ Long Hưng. Đây là nơi lưu giữ những ký ức đau thương về sự bóc lột tàn bạo mà người dân Việt Nam phải chịu trong thời kỳ thực dân Pháp.
Vào đầu thế kỷ 20, vùng đất Định Hiệp, Dầu Tiếng, với khí hậu và thổ nhưỡng thuận lợi, đã trở thành đồn điền cao su của hãng Michelin. Hàng nghìn công nhân bị buộc làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, dẫn đến nhiều cuộc đấu tranh đòi quyền lợi, nổi bật nhất là cuộc đình công năm 1933 của hơn 2.000 phu cao su. Cuộc đấu tranh này đã buộc chủ đồn điền phải nhượng bộ.
Ngày nay, khi tham quan khu di tích, bạn có thể thấy những gốc cao su cổ thụ và các hiện vật lịch sử, bao gồm nhà ở của phu cao su, nhà máy chế biến mủ và các công cụ lao động. Khu trưng bày còn tái hiện cảnh sống thường ngày của công nhân cao su, giúp du khách hiểu rõ hơn về cuộc sống cơ cực của họ.
Những hình ảnh sống động như người công nhân đứng cạo mủ hay gia đình phu cao su làm lễ cuối năm khiến bạn như trở về thời kỳ đau thương của dân tộc. Đây cũng là minh chứng rõ nét cho sự bóc lột mà Tố Hữu đã khắc họa qua câu thơ: "Bán thân đổi mấy đồng xu. Thịt xương vùi gốc cao su mấy tầng..."
Cuộc nổi dậy của đồng bào S’tiêng – xã Phú Riềng chống thực dân Pháp
Di tích Cuộc nổi dậy của đồng bào S’tiêng – xã Phú Riềng chống thực dân Pháp ngày 25/10/1933, còn gọi là "Mả thằng Tây", nằm tại ngã tư Phú Riềng, huyện Phú Riềng, Bình Phước. Đây là nơi ghi dấu sự kiện lịch sử quan trọng khi người S’tiêng đứng lên chống lại ách thống trị tàn ác của thực dân Pháp.
Di tích Cuộc nổi dậy của đồng bào S’tiêng – xã Phú Riềng chống thực dân Pháp
Vào đầu thế kỷ 20, thực dân Pháp đã khai thác cao su tại quận Bà Rá (nay thuộc Bình Phước), biến vùng đất này thành nơi đày đọa những người dân bản địa, đặc biệt là đồng bào S’tiêng. Chính sách tàn bạo của Pháp đã vắt kiệt sức lao động và hủy hoại nhân phẩm của người dân nơi đây, khiến họ không thể chịu đựng thêm.
Ngày 25/10/1933, dưới sự lãnh đạo của hai anh em Điểu Môn và Điểu Mốt, khoảng 200 thanh niên S’tiêng đã tổ chức phục kích và tiêu diệt Quận trưởng More – kẻ đứng đầu chính quyền thực dân tại khu vực. Cuộc nổi dậy này đã trở thành một dấu mốc lịch sử, thể hiện tinh thần quật cường của đồng bào S’tiêng.
Sau cuộc nổi dậy, thực dân Pháp lập bia tưởng niệm More nhưng đối với nhân dân Việt Nam, đây là chiến thắng vang dội, khắc sâu trong lòng người dân Bà Rá. Cuộc khởi nghĩa này không chỉ có ý nghĩa to lớn đối với lịch sử địa phương mà còn giáo dục lòng yêu nước và tinh thần đấu tranh giành độc lập của dân tộc. Ngày 29/5/1989, di tích này được Bộ Văn hóa xếp hạng là Di tích lịch sử quốc gia, ghi nhận giá trị lịch sử và tinh thần đấu tranh bất khuất của đồng bào S’tiêng.
Nhà tù Phú Lợi Bình Dương
Nhà tù Phú Lợi rộng 77.082m², được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia vào ngày 10/07/1980. Đây là một trong những nhà tù lớn nhất của chế độ Mỹ - Diệm tại Đông Nam Bộ, hoạt động từ năm 1957 đến 1964, và là minh chứng cho tội ác của chính quyền Mỹ - Ngụy đối với những người yêu nước.
Nhà tù Phú Lợi được mệnh danh là "địa ngục trần gian" bởi những hình thức tra tấn dã man, điều kiện sinh hoạt khắc nghiệt và chính sách bóc lột tù nhân. Các chiến sĩ cách mạng và đồng bào yêu nước bị giam giữ tại đây phải chịu đựng mọi khổ cực, từ ăn uống thiếu thốn đến lao động khổ sai. Dù vậy, tinh thần yêu nước và lòng dũng cảm của họ vẫn không bao giờ bị khuất phục.
Nhà tù được cải tạo từ căn cứ quân sự do Pháp và Nhật để lại. Sau đó, Mỹ - Ngụy mở rộng thành trung tâm giam giữ và cải huấn, áp dụng các biện pháp đàn áp tàn khốc nhằm tiêu diệt lực lượng cách mạng. Kiến trúc nhà tù bao gồm các khu hành chính, khu gia đình binh sĩ và khu giam giữ "An Trí Viên", với ba trại lớn là Chi Lăng, Bạch Đằng và Đống Đa. Mỗi trại đều có hệ thống an ninh nghiêm ngặt với hàng rào kẽm gai, tường kiên cố và lô cốt canh gác ngày đêm.
Ngày nay, nhà tù Phú Lợi đón nhiều lượt khách tham quan tìm hiểu về lịch sử đấu tranh của nhân dân Việt Nam. Đây là nơi lưu giữ ký ức về tinh thần yêu nước bất khuất và sự hy sinh của các chiến sĩ cách mạng. Du khách đến Bình Dương có thể kết hợp tham quan các di tích khác như chiến khu Vĩnh Lợi, tượng đài chiến thắng Bàu Bàng và Dinh tỉnh trưởng Phước Thành.
Sân bay quân sự Lộc Ninh
Sân bay quân sự Lộc Ninh có diện tích 50.000m² và được xây dựng bởi Mỹ - Ngụy vào ngày 10/3/1965. Ban đầu, sân bay được lắp ghép bằng các vỉ sắt (Tec-nich) để phục vụ việc tiếp tế lương thực, đạn dược và vận chuyển phương tiện chiến tranh cho khu vực Lộc Ninh - Campuchia. Tuy nhiên, theo thời gian, sân bay đã xuống cấp, chỉ còn lại đường băng.
Sau khi Lộc Ninh được giải phóng vào ngày 07/4/1972, sân bay trở thành nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử quan trọng. Vào ngày 31/01/1973, Thượng tướng Trần Văn Trà đã dẫn phái đoàn quân sự Chính phủ cách mạng lâm thời bay về Sài Gòn dự phiên họp đầu tiên của Ban liên hiệp Quân sự bốn bên. Ngày 12/02/1973, tại đây diễn ra lễ trao trả 27 sĩ quan, binh lính và nhân viên quân sự Mỹ, đánh dấu sự kết thúc đau thương của một giai đoạn chiến tranh.
Di tích lịch sử sân bay quân sự Lộc Ninh
Trong khoảng thời gian từ 12/02 - 28/03/1973, sân bay này là một trong sáu địa điểm thực hiện việc trao trả tù binh, tổng cộng có 26.492 người được trả lại tự do. Hình ảnh bà Võ Thị Thắng, người nữ sinh đấu tranh cho độc lập, nở nụ cười rạng rỡ khi bước xuống sân bay, đã trở thành biểu tượng không thể quên, gợi nhớ về những nỗ lực không ngừng của các chiến sĩ cách mạng.
Ngày 12/09/1973, sân bay cũng là nơi tiếp đón đoàn Ủy ban quốc tế và các đại sứ, trưởng phó đoàn đến thăm. Ngày nay, nhiều du khách, đặc biệt là người Mỹ, tìm đến đây để nhớ lại “Lộc Ninh ngày ấy”, một quá khứ không bao giờ phai mờ. Sân bay quân sự Lộc Ninh được công nhận là di tích lịch sử quốc gia vào ngày 12/12/1986.
Đình Tân khai
Đình Tân Khai được công nhận là Di tích lịch sử cấp tỉnh vào ngày 18/8/2014, là một trong những ngôi đình thần quan trọng tại Bình Phước. Được xây dựng năm 1901, đình không chỉ thờ phượng Thành Hoàng Bổn Cảnh mà còn tưởng nhớ những người khai hoang đầu tiên lập ấp tại đây.
Sự hình thành của Tân Khai gắn liền với 10 hộ gia đình từ Tân Khánh - Bà Trà, trong đó nổi bật là hai dòng họ Huỳnh và Trần. Họ đã có công lớn trong việc khai phá đất đai trước khi làng Tân Khai chính thức được thành lập vào năm 1912. Tên gọi “Tân Khai” mang ý nghĩa về những người từ Tân Khánh đến khai hoang lập làng.
Đình Tân khai
Kiến trúc của Đình Tân Khai được ảnh hưởng từ Đình thần Bưng Cù - một di tích có từ hơn 200 năm trước tại Bình Dương. Khi các dân cư đầu tiên đến, họ đã mang theo văn hóa từ Tân Khánh và gìn giữ cho đến nay. Đình được hoàn thiện và rước Thần Hoàng làng từ Bưng Cù về thờ.
Trải qua nhiều biến động trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, Đình Tân Khai vẫn đứng vững như một chứng nhân lịch sử, mặc dù đã trải qua 11 lần di dời và nhiều lần bị tàn phá. Ngày nay, đình tọa lạc trên khu đất rộng 2.783m² với nhiều công trình như Chánh điện, Nhà giảng, và bình phong được trang trí công phu.
Đình không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm văn hóa của cộng đồng. Các lễ hội lớn như Lễ Kỳ Yên (ngày 18 tháng Ba âm lịch) và Lễ Cầu Bông (ngày 18 tháng Tám âm lịch) được tổ chức tại đây, cầu mong an lành và bội thu. Đặc biệt, lễ hội chọi trâu tại Đình Tân Khai có nét riêng, nơi các ông trâu sau khi chọi được chăm sóc và không bị hiến tế.
Chùa Sóc Lớn
Chùa Sóc Lớn là một trong những ngôi chùa Khmer lâu đời tại tỉnh Bình Phước. Được khởi công xây dựng vào năm 1931 và khánh thành năm 1937. Từ năm 1954, chùa đã trở thành trung tâm văn hóa, tôn giáo cho cộng đồng người Khmer ở xã Lộc Khánh.
Nơi đây cũng mang dấu ấn lịch sử, từng nuôi giấu nhiều chiến sĩ cách mạng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ dù đã chịu ba quả bom B52 gây thiệt hại nặng nề cho chánh điện. Đến năm 2009, chùa được khôi phục với diện mạo mới nhưng vẫn giữ nét đẹp nguyên thủy.
Chùa Sóc Lớn Bình Phước, độc đáo nét văn hoá của người Khmer
Chùa Sóc Lớn thể hiện phong cách kiến trúc truyền thống của người Khmer, chủ yếu thờ tượng Đức Phật Bổn Sư Thích Ca, kết hợp hài hòa giữa cảnh quan và kiến trúc. Khuôn viên chùa gồm chánh điện, tháp thờ, giảng đường Sala và các khu vực học tập.
Cổng chùa được thiết kế tinh xảo, rộng 3m và cao 5m, với họa tiết Phật giáo đặc trưng. Từ cổng dẫn vào khu nhà hội (Sala) là một con đường rộng rãi, với Sala được xây dựng theo hướng Đông – Tây, là nơi diễn ra các lễ vật và hoạt động hành lễ.
Giảng đường Sala có hai tầng: tầng trệt dùng làm nhà lễ, tầng trên làm phòng khách. Ngoài Sala, các tượng Garuda nâng đỡ cột mái biểu trưng cho sức mạnh đoàn kết. Các cột trang trí hoa văn chư thiên, thể hiện vẻ đẹp tôn nghiêm.
Chùa cũng là trung tâm văn hóa lớn, tổ chức nhiều lễ hội đặc sắc như Tết Nguyên Đán, lễ Nhập hạ, lễ Dolta và lễ Phật Đản. Ngoài ra, các hoạt động thiện nguyện thường xuyên diễn ra tại chùa. Tháp Bồ Đề, với thiết kế hình chóp độc đáo, thờ tượng Phạm Thiên, khuyến khích con người làm điều thiện và tránh điều ác.
>> Nên xem: 15+ di tích lịch sử nổi tiếng ở Bình Dương đừng bỏ lỡ
Bảo tàng Bình Phước
Bảo tàng Bình Phước là một trung tâm quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa. Bảo tàng bao gồm Ban Giám đốc và bốn phòng chuyên môn: Hành chính - Tổng hợp, Nghiệp vụ Bảo tồn, Trưng bày và Khai thác di sản và Nghiệp vụ Bảo tàng.
Sau ảnh hưởng của dịch Covid-19, Bảo tàng đã nỗ lực thu hút trẻ em và phụ huynh bằng các hoạt động vui chơi bổ ích, khuyến khích khám phá văn hóa lịch sử qua trải nghiệm khoa học thú vị. Hơn 4.000 giáo viên và học sinh đã tham gia các chương trình giáo dục tại đây, góp phần nâng cao nhận thức về lịch sử và văn hóa địa phương.
Bảo tàng mở cửa từ 8h đến 11h30 và 13h30 đến 17h, tạo điều kiện thuận lợi cho khách tham quan. Các hoạt động sử dụng công nghệ hiện đại như thực tế ảo và 3D đã làm phong phú thêm trải nghiệm, giúp người xem cảm nhận rõ nét giá trị của di sản văn hóa.
Trưng bày tại Bảo tàng tập trung vào hai nội dung chính: văn hóa và lịch sử Bình Phước. Với các hiện vật phản ánh đời sống và phong tục tập quán của các dân tộc bản địa, đặc biệt là lễ hội cúng lúa của người M'nông.
Bằng cách áp dụng công nghệ tiên tiến, Bảo tàng đã tạo ra không gian trưng bày hấp dẫn với chú thích rõ ràng, ánh sáng tinh tế, mang lại trải nghiệm sinh động cho khách tham quan. Với hơn 15.000 hiện vật, Bảo tàng Bình Phước không ngừng khẳng định vai trò của mình trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của vùng đất này.
Trụ sở Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam
Lộc Ninh - một trong những địa bàn chứng kiến nhiều trận đánh ác liệt trong lịch sử, từng là thủ phủ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (CPCMLTCHMNVN) và điểm cuối của đường Hồ Chí Minh. Ngày 7/4/1972, Lộc Ninh trở thành huyện đầu tiên được giải phóng ở miền Nam, đánh dấu sự hình thành các cơ quan chính trị, quân sự tại đây, trong đó có Nhà Giao tế, nơi tiếp đón các phái đoàn ngoại giao.
Trụ sở Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam
Ban đầu, ngôi nhà xây dựng năm 1911 cho công ty cao su Pháp, đã bị phá hủy trong chiến dịch Nguyễn Huệ. Đến tháng 3/1973, CPCMLTCHMNVN đã quyết định xây dựng trụ sở mới trên nền nhà cũ, với thiết kế hiện đại và chức năng tiếp đón ngoại giao. Công trình gồm hai tầng, tầng trệt bằng bê tông phục vụ hội họp và tầng lầu bằng gỗ thiết kế theo kiểu phòng khánh tiết.
Nơi đây đã diễn ra hội nghị quân sự bốn bên vào năm 1973, bàn về các điều khoản của Hiệp định Paris, với sự tham gia của đại diện quân sự từ CPCMLTCHMN VN, Việt Nam Cộng hòa, quân đội Mỹ và Ủy ban Quốc tế. Cách bài trí hội nghị như bàn tròn, thể hiện sự bình đẳng giữa các bên, đồng thời nhấn mạnh sự thất bại của đế quốc Mỹ trong cuộc đấu tranh giành độc lập.
Nhà Giao tế không chỉ là một di tích lịch sử, mà còn là biểu tượng của sự kiên cường và khéo léo trong cuộc chiến bảo vệ đất nước. Đã được công nhận là Di tích lịch sử Quốc gia vào ngày 12/12/1986.
Mộ 3000 đồng bào An Lộc bị đế quốc Mỹ tàn sát ngày 03/10/1972
Khu di tích Mộ 3000 người ở Thị xã Bình Long là chứng tích đau thương của chiến tranh, ghi dấu sự mất mát lớn lao của người dân địa phương. Đây không chỉ là điểm tham quan nổi tiếng như Thác Voi Bù Đăng mà còn là ngôi mộ tập thể cho 3.000 người đã hy sinh trong giai đoạn Chiến dịch Nguyễn Huệ kéo dài suốt 32 ngày đêm.
Cuộc chiến ác liệt giữa Quân Giải phóng miền Nam và Quân lực Việt Nam Cộng Hòa đã khiến hàng ngàn người thiệt mạng. Sau khi chiến sự kết thúc, Việt Nam Cộng Hòa đã dùng xe ủi để chôn cất những người thiệt mạng, tạo nên ngôi mộ tập thể. Ngày 2/4/1975, Bình Long được giải phóng, và đến ngày 1/4/1985, khu mộ chính thức được công nhận là di tích lịch sử văn hóa, khắc sâu tội ác của Mỹ - Ngụy.
Mộ 3000 đồng bào An Lộc bị đế quốc Mỹ tàn sát ngày 03/10/1972
Ngày 11/6/2012, tỉnh Bình Phước phê duyệt dự án tu bổ khu di tích, thể hiện ý nghĩa nhân văn và giáo dục tinh thần yêu nước. Dự án tôn tạo chính thức khởi công ngày 1/7/2013, với quy mô lớn và kinh phí gần 1.000 tỷ đồng.
Khu di tích có diện tích 4.309 mét vuông, bao gồm nhiều hạng mục như đài tưởng niệm cao 12,6 mét bằng đá tự nhiên, khu mộ lớn và các công trình phục vụ du khách. Sau khi tham quan, bạn có thể tiếp tục khám phá Thác Đứng, nơi mang đến vẻ đẹp hoang sơ đầy ấn tượng.
Căn cứ Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam
Căn cứ Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam (hay còn gọi là căn cứ Tà Thiết) là một địa điểm lịch sử quan trọng trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Nơi đây không chỉ là căn cứ quân sự của Bộ Chỉ huy chiến dịch giải phóng Sài Gòn mà còn đóng vai trò then chốt trong các hoạt động quân sự của quân dân ta, góp phần vào thắng lợi vẻ vang của Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Căn cứ Bộ Chỉ huy quân giải phóng miền Nam Việt Nam (Căn cứ Tà Thiết)
Được biết đến với tên gọi "Rừng Chính phủ," căn cứ Tà Thiết là nơi Quân ủy và Bộ Tư lệnh lực lượng giải phóng miền Nam đóng quân, thảo luận và hoạch định chiến lược. Sau khi huyện Lộc Ninh được giải phóng năm 1972, căn cứ này trở thành nơi tập trung của nhiều hoạt động quân sự quan trọng.
Trước Chiến dịch Hồ Chí Minh vào mùa Xuân năm 1975, Tà Thiết đã được xây dựng quy mô lớn với hệ thống hầm, hào và các khu huấn luyện chắc chắn. Bạn có thể khám phá những di tích như hầm Giao Ban, bếp Hoàng Cầm và nhà Thượng tướng Trần Văn Trà. Một ngày tại đây sẽ mang đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về lịch sử và lòng yêu nước.
Bồn xăng kho nhiên liệu VK98
Di tích Bồn xăng – Kho nhiên liệu VK98 nằm tại xã Lộc Quang, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước, thuộc hệ thống di tích quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh. Tổng kho được xây dựng vào năm 1974, trên diện tích 10ha quanh ngọn đồi 117, với 7 bồn chứa, mỗi bồn có sức chứa 250.000 lít, tổng trữ lượng lên đến 1.750.000 lít.
Các bồn chứa được chế tạo bằng thép và chôn dưới đất, có đường kính 10m và cao 3,5m, được bố trí theo hình tam giác và bảo vệ bởi cây rừng cùng bãi chông. Hệ thống ống dẫn nối các bồn cho phép xăng dầu chảy tự nhiên, giúp việc vận chuyển từ trạm VK96 Bù Gia Mập trở nên thuận tiện.
Bồn xăng kho nhiên liệu VK98
Di tích này không chỉ là một điểm dừng chân lịch sử mà còn ghi dấu ấn trong cuộc kháng chiến, đóng góp quan trọng vào Chiến dịch Hồ Chí Minh. Ngày nay, di tích Bồn xăng – Kho nhiên liệu VK98 trở thành nơi tìm hiểu về hệ thống xăng dầu trong thời kỳ chống Mỹ.
Với giá trị lịch sử nổi bật, di tích được công nhận là di tích lịch sử quốc gia vào ngày 21/4/1989. Và được xếp hạng quốc gia đặc biệt vào ngày 09/12/2013, khẳng định vai trò quan trọng của nó trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Khu di tích khảo cổ Cù Lao Rùa
Khu di tích khảo cổ Cù Lao Rùa, hay còn gọi là Cù Lao Thạnh Hội. Nằm giữa dòng chảy của hai nhánh sông Đồng Nai, di tích này có diện tích 277ha và được bao bọc bởi cảnh quan sông nước hữu tình.
Được phát hiện từ năm 1888, Cù Lao Rùa là một trong những địa điểm khảo cổ quan trọng nhất tại Đông Nam Bộ. Các nhà nghiên cứu Pháp đã tiến hành khai quật và công bố những phát hiện về nền văn hóa có từ 3000 đến 3500 năm trước.
Qua các cuộc khai quật vào cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, nhiều di vật như công cụ bằng đá, đồ gốm và đồ trang sức đã được tìm thấy, cho thấy người cổ đại ở đây đã phát triển một nền văn minh văn hóa phong phú. Đặc biệt, những sản phẩm như lưỡi cuốc cong và bát bồng gốm chân cao với hoa văn tinh xảo chứng tỏ họ đã có kỹ thuật chế tác tiên tiến.
Cù Lao Rùa không chỉ là một di sản văn hóa quý giá mà còn đóng góp quan trọng vào nghiên cứu lịch sử và văn hóa thời tiền sử của vùng Đông Nam Bộ. Các phát hiện từ cuộc khai quật năm 2003 tiếp tục làm phong phú thêm kho tàng kiến thức về lịch sử văn hóa cổ, hỗ trợ cho việc phát triển kinh tế - văn hóa và bảo tồn di sản văn hóa của Việt Nam.
Điểm cuối đường ống dẫn xăng dầu VK96
Di tích Điểm cuối đường ống dẫn xăng dầu VK96 nằm tại xã Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước, thuộc hệ thống di tích quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh. Đây là một phần quan trọng trong cầu nối giữa hậu phương miền Bắc và tiền tuyến miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Từ năm 1968 đến 1975, hệ thống đường ống xăng dầu dài hơn 5.000 km được hình thành, đáp ứng nhu cầu thiết yếu cho cuộc chiến. Ngày 14/3/1975, xăng dầu đã về đến Tổng kho VK96, từ đó được vận chuyển bí mật tới các kho VK98, VK99 ở Lộc Ninh, phục vụ cho các chiến trường, đặc biệt là trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, góp phần vào thắng lợi giải phóng miền Nam.
Di tích còn lưu giữ sáu hố chôn bồn xăng và các rãnh dẫn dầu, nằm cách đường tuần tra Vườn quốc gia Bù Gia Mập khoảng 500m. Các hố chôn bồn có hình chữ nhật, kích thước từ 4-5m chiều ngang, 8-12m chiều dài và 1-2m chiều sâu, tạo thành hệ thống dẫn xăng dầu quan trọng cho chiến dịch.
Điểm cuối đường ống VK96 không chỉ là nơi tập kết xăng dầu mà còn ghi dấu những nỗ lực thầm lặng của bộ đội Trường Sơn, bộ đội xăng dầu trong kháng chiến. Với giá trị lịch sử nổi bật, di tích này đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là di tích quốc gia đặc biệt vào ngày 09/12/2013.
Khu di tích cách mạng Vườn Trầu
Khu di tích cách mạng Vườn Trầu tọa lạc tại ấp Đồng Ba Ba, xã Long Hòa, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương, cách UBND xã Long Hòa khoảng 5 km theo hướng xã Long Tân. Đây là một trong những điểm lịch sử quan trọng của miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cùng với các di tích như rừng Kiến An và Sở chỉ huy tiền phương Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Vườn Trầu từng là cứ điểm chiến lược, nơi ghi dấu sự ra đời của Tiểu đoàn Phú Lợi, tiểu đoàn vũ trang đầu tiên của tỉnh Bình Dương. Với 500 cán bộ, chiến sĩ, tiểu đoàn này đã có nhiều đóng góp quan trọng trong chiến tranh, góp phần vào chiến thắng mùa xuân 1975, giải phóng miền Nam.
Khu căn cứ cách mạng Vườn Trầu
Tiểu đoàn Phú Lợi đã tham gia nhiều trận đánh nổi bật, như trận Đồng Sổ (28/12/1964), chiến thắng tại căn cứ Đồng Chèo và trận phục kích tiêu diệt Tiểu đoàn 2 của Trung đoàn 8 vào 8/7/1965, thu giữ nhiều vũ khí và bắt sống hàng chục tù binh.
Với những chiến công xuất sắc, Tiểu đoàn Phú Lợi được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vào ngày 30/08/1995. Ngày 17/12/2009, khu di tích Vườn Trầu được xếp hạng là di tích lịch sử cấp tỉnh và bia kỷ niệm đã được xây dựng để ghi nhớ những hy sinh và thành tích của các thế hệ chiến sĩ, truyền tải niềm tự hào đến các thế hệ sau.
Như vậy, bài viết trên chia sẻ thông tin 19 di tích lịch sử Bình Phước lâu đời, nổi tiếng mà du khách có thể đến khám phá. Hãy lưu lại nếu có dịp ghé đến vùng đất này nhé!
Bình Phước
1047 lượt xem
Ngày cập nhật
: 25/09/2024
63 Stravel