Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu (Tây Ninh)

Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu diễn ra 3 ngày từ mùng 4 – 6/5/2024 (Âm lịch) hàng năm, tại Linh Sơn Tiên Thạch Tự (Núi Bà Đen), thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh. Cùng với Hội Xuân Núi Bà Đen đây là lễ hội thu hút đông đảo khách thập phương về hành hướng bái phật.

Lễ hội được tổ chức tại Chùa Bà, hay còn gọi là Linh Sơn Tiên Thạch Tự tọa lạc giữa lưng chừng núi, ở độ cao 350m, gồm những ngôi chùa cổ xưa nhất ở Tây Ninh như Chùa Bà, chùa Hang, Đông Hoàng Chung, chùa Trung, chùa Mới… có niên đại tới gần 300 năm.

Đây là công trình tâm linh gắn liền với đời sống tín ngưỡng của người dân địa phương, thu hút hàng triệu du khách thập phương đổ về chiêm bái, cầu an quanh năm. Phật tử khắp chốn cũng tìm đến nơi đây để bái Phật nằm hay còn gọi là “Phật nhập Niết Bàn” trên Núi Bà, một công trình Phật giáo không thể bỏ qua trong chuyến hành hương về miền đất địa linh.

Hội Vía Bà khởi đầu bằng lễ Mộc Dục (tắm tượng) được tiến hành lúc 0h00 ngày mùng 4 tại Điện Bà. Nghi thức được diễn ra trong không khí trang nghiêm, cửa điện được đóng kín ngăn người bên ngoài vào, đèn nến cũng tắt gần hết, chỉ có sáu phụ nữ, trong đó có ba ni cô của nhà chùa được phép ở trong điện, cử hành nghi thức.

Đầu tiên, mọi người đến trước tượng Bà thắp nhang làm lễ, xin phép tắm và thay áo cho Bà. Sau khi được nửa tuần nhang, dưới sự chỉ đạo của một phụ nữ cao tuổi trong nhóm, đoàn người bắt đầu cởi áo khoác cho tượng Bà.

Họ chuyền tay nhau những gáo nước thơm được nấu từ hoa sen, hoa lài, hoa sứ, quế, dầu thơm… để dội và tắm cho tượng Bà. Sau khi quá trình tắm kết thúc, những chiếc khăn sạch được xông hương thơm được chuyển đến để tiến hành lau khô cho tượng. Tượng Bà được khoác lên một bộ áo mới.

Khi nghi thức tắm và thay áo cho tượng Bà vừa kết thúc, nhóm thắp nhang vái lạy Bà. Lúc này nhang đèn trong điện cũng được thắp lên và các cửa điện mở ra cho khách hành hương vào lễ bái.

Trong suốt ngày mùng 4/2024 Âm lịch tại Điện Bà diễn ra các nghi thức lễ hội dân gian gồm hát bóng rối chầu mời, hát chặp bóng tuồng hài “Địa Nàng”, múa dâng bông, dâng mâm ngũ sắc, múa đồ chơi (múa lu, múa lục bình, múa bông huệ…)…

Ngày mùng 5/2024 Âm lịch là ngày lễ vía chính thức của Bà cũng là ngày hội núi Bà. Nghi lễ quan trọng nhất là “Trình thập cúng” nghĩa là dâng lên Bà 10 món gồm hương, đèn, hoa quả, trà bánh, rượu… Trong ngày này các nhà sư thay nhau tụng kinh liên tục trước bàn thờ Bà.

Ngày 6/2024 Âm lịch dành để cúng các cô hồn, uổng tử và chẩn tế cho bá tánh. Trong ngày này các sư sãi tham dự sẽ đọc kinh sám hối siêu độ cho các oan hồn. Buổi chiều sau lễ cúng ngọ là lễ thí thực cô muối. Ban đêm các nhà sư tiếp tục các chầu kinh siêu độ cho bá tánh.

Tuy nhiên, khi so sánh với lễ cúng Phật ở vùng Bắc Bộ thì lễ vía Bà phong phú và vui hơn, vì có dàn nhạc hiện đại, có vai trò như một ban nhạc nhẹ đệm cho các nhà sư làm lễ cúng Phật.

Đây là lễ hội chính thu hút đông đảo du khách đến hành hương tại núi Bà Đen. Ngày 14/08/2019, “Lễ vía bà Linh Sơn Thánh Mẫu – núi Bà Đen” vinh dự nhận Quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Theo đó, Lễ vía bà Linh Sơn Thánh Mẫu – núi Bà Đen chính thức trở thành Di sản Văn hóa Phi vật thể cấp Quốc gia.  Đó là sự công nhận cho những giá trị đặc sắc mà lễ hội này mang lại.

Những nghi thức trong Di sản Lễ Vía Bà không chỉ thu hút người dân theo đạo với lễ thức Phật giáo trang nghiêm, mà còn hấp dẫn cả những người dân thường tò mò với lễ hội này bởi sắc thái vui tươi, rộn ràng và thể hiện ước mơ dung dị của đại chúng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Cùng với trải nghiệm hành hương bái Bà, dự lễ hội, du khách tới Núi Bà còn được hòa mình vào thiên nhiên mướt xanh, nguyên sơ của miền đất Tây Ninh và chinh phục nóc nhà Nam Bộ huyền thoại, thu vào tầm mắt cả một miền đồng bằng trù phú, sự sống ngập tràn, lướt giữa mây trắng bồng bềnh hay “bắt” mặt trời từ trên cao vợi – những trải nghiệm mà bất cứ ai cũng muốn được thử một lần trong đời.

Tham quan nhiều công trình điểm nhấn trong quần thể khu du lịch Sun World Ba Den Mountain, du khách sẽ thuận tiện trong viêc di chuyển với hệ thống cáp treo hiện đại.