Lễ hội đình Phú Gia, một sự kiện văn hóa đặc sắc của Hà Nội, nơi bạn có thể khám phá những nghi thức truyền thống và không khí sôi động của làng quê Ba Vì. Hãy nghe Vũ Mai Ngọc Ánh (Hà Nội) một travel blogger nổi tiếng bật mí .
Lễ hội đình Phú Gia diễn ra hàng năm tại thôn Phú Gia, xã Phú Cường, huyện Ba Vì, Hà Nội. Đây là dịp để cộng đồng tôn vinh công đức của các bậc tiền nhân, đặc biệt là vị tướng Trần Khai Nguyên, người đã có công trong công cuộc giữ nước thời Hùng Vương. Lễ hội không chỉ là dịp tưởng niệm mà còn là cơ hội để người dân trong làng cũng như du khách khắp nơi tụ hội, cầu mong một năm mới an lành và thịnh vượng. Những ngày lễ hội, không khí sôi nổi và đông vui, trở thành điểm hẹn của những giá trị văn hóa truyền thống đầy ý nghĩa.
Ảnh sưu tầm
Đình Phú Gia là một di tích lịch sử có giá trị văn hóa lâu đời, gắn liền với truyền thống thờ cúng thần Khai Nguyên, vị tướng thời Hùng Vương thứ 6. Ông được tôn vinh vì có công giúp dân làng vượt qua thiên tai và đánh giặc Ân, bảo vệ đất nước. Với những mái ngói cong, tường gạch đỏ và các họa tiết chạm trổ tinh xảo, đình Phú Gia không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là điểm sinh hoạt văn hóa quan trọng của cộng đồng. Lễ hội đình Phú Gia, diễn ra hàng năm, là dịp để người dân và du khách tưởng nhớ công lao của thần Khai Nguyên, đồng thời gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống.
Lịch sử của đình Phú Gia còn lưu giữ câu chuyện cảm động về cái chết của thần Khai Nguyên. Sau khi bị thương trong trận đánh giặc Ân, thần đã qua đời khi trở về làng. Dân làng, tưởng nhớ công ơn của Ngài, đã lập đền thờ để tôn vinh và ghi nhận những cống hiến của thần. Đình Phú Gia đã được công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia vào năm 2001 và được phục dựng gần như nguyên vẹn vào năm 2009. Những câu chuyện huyền thoại và những lễ hội truyền thống tại đây vẫn tiếp tục được gìn giữ và truyền lại cho các thế hệ sau.
Lễ hội đền Phú Gia là dịp để người dân trong làng thể hiện lòng thành kính với các bậc tiền nhân. Đây không chỉ là một nghi thức tâm linh mà còn là hoạt động thể hiện nét văn hóa “uống nước nhớ nguồn” của người Việt. Lễ hội bắt đầu từ sáng sớm với nghi thức bao sái, nơi các cụ ông trong đội tế lễ sẽ lau tượng thần, chuẩn bị cho các nghi lễ sau. Các hoạt động trong lễ hội rất phong phú, bao gồm dâng hương, rước kiệu, thổi xôi, đấu võ, chọi gà, tạo nên một không khí náo nhiệt, vui tươi cho tất cả mọi người.
Vào sáng ngày 9/1 âm lịch, nghi thức rước nước sẽ được tổ chức, thu hút đông đảo người dân và du khách từ mọi miền đến tham dự. Các cụ ông, cụ bà mặc trang phục truyền thống, cùng với người dân trong làng sẽ tham gia vào nghi thức này, thể hiện sự kính trọng và nối dài truyền thống văn hóa của địa phương. Đoàn rước nước bắt đầu từ đình Phú Gia, đi qua các tuyến đường trong làng, mang theo sự tham gia của đội múa rồng, đội đánh trống và chiêng, cùng với các đội cầm vũ khí như gươm hầu, bát bửu.
Đặc biệt, nghi lễ rước nước còn có sự tham gia của các đội nhạc lễ như bát âm và đồng văn, cùng với đội cấm vệ quân bảo vệ thánh. Đoàn rước di chuyển về bến sông, từ đó lên thuyền để chèo ra giữa dòng sông Hồng lấy nước, thể hiện khát vọng cầu mùa màng tươi tốt và sự thịnh vượng cho làng xã. Đây là một nghi lễ mang đậm ý nghĩa biểu tượng, không chỉ cầu mong sức khỏe cho người dân mà còn gắn kết cộng đồng với nhau, thể hiện tinh thần đoàn kết và niềm tin vào một tương lai tốt đẹp.
Ảnh sưu tầm
Lễ hội đình Phú Gia chính thức diễn ra vào ngày 10/1 âm lịch, đánh dấu một sự kiện văn hóa quan trọng của làng. Mở đầu là tiếng chiêng trống vang lên từ sáng sớm, báo hiệu lễ hội chính thức bắt đầu. Các đoàn đại biểu và người dân trong vùng cùng nhau dâng hương, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên. Nghi lễ này được tổ chức rất trang nghiêm với đội tế chính mặc áo xanh, trong đó người chủ tế sẽ đeo "Bối tử" và mang hia, cùng các nghi thức dâng hương, rượu và trà. Toàn bộ lễ nghi diễn ra trong không khí tôn nghiêm, với tiếng nhạc bát âm tạo thêm phần thiêng liêng.
Buổi chiều của ngày lễ hội thường bắt đầu vào lúc 14:00, khi các đội dâng hương nữ tiến hành các nghi thức tuần hương, dâng rượu và trà, tiếp đến là phần tế lễ Thánh. Đây là một phần quan trọng của lễ hội, với sự tham gia của người dân trong vùng cũng như du khách thập phương. Đến tối, vào lúc 20:00, Lễ đêm trung diễn ra trong không khí trang trọng và đầy nghi thức. Đội tế nam sẽ thực hiện lễ tế cuối cùng, đánh dấu sự kết thúc của các nghi thức tôn vinh thần linh trong ngày lễ chính.
Sau các nghi lễ, phần hội bắt đầu, tạo không gian vui tươi cho mọi người tham gia. Các trò chơi dân gian như chọi gà, đánh cờ, tổ chức các màn hát chèo, hát quan họ hay diễn các tích cổ đều thu hút đông đảo người tham gia. Ngoài ra, lễ hội còn là dịp để quảng bá các sản phẩm đặc sản của làng như chè xôi, bánh đa kê hay bánh trôi, bánh chay. Vào ngày cuối cùng của lễ hội, 11/1 âm lịch, lễ tế hạ hội diễn ra tại sân đình, kết thúc một chuỗi các hoạt động văn hóa đặc sắc, đồng thời cũng là dịp để mọi người tham gia các trò chơi vui nhộn như thi đấu cờ tướng, kéo co hay thi chọi gà.
Ảnh sưu tầm
Lễ hội đình Phú Gia mang đến cho bạn một cơ hội hiếm có để hòa mình vào không gian đầy màu sắc của văn hóa truyền thống, nơi những nghi thức cổ xưa vẫn được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Đến tham gia lễ hội, bạn không chỉ cảm nhận được sức mạnh của những giá trị văn hóa lâu đời mà còn được tận hưởng không khí đậm chất quê hương. Lễ hội này chắc chắn sẽ để lại cho bạn những ấn tượng khó quên, một trải nghiệm đáng giá để thêm yêu mảnh đất Hà Nội này.