"Ai bánh mì cay không?"

"Ai bánh mì cay không" là tiếng rao quen thuộc mỗi sáng trên đường phố Hải Phòng. Đây đúng chuẩn là một món ăn quốc dân đáp ứng cả 3 tiêu chí ngon - bổ - rẻ. Hãy nghe Nguyễn Thị Ánh (Hải Phòng) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Đến với Hải Phòng, bạn thường nghĩ ngay đến hương vị của bát bánh đa cua nóng hổi với những sợi bánh đa màu đỏ gạch bắt mắt và nước dùng đậm vị cua đồng cùng những topping hải sản chất lượng. Hay bạn sẽ nhớ đến một ly chè dừa dầm thanh mát, kết hợp cùng dừa non và rau câu sữa dừa béo ngậy hoặc một bát sủi dìn thơm vị mè đen ấm nóng cùng chút gừng cay cay, đan xen là những miếng sủi dìn tròn xoe tràn nhân đậu xanh. Chỉ nghĩ đến thôi là bạn đã muốn về Hải Phòng hòa mình vào hoạt động foodtour nơi đây rồi. Tuy nhiên, còn một đặc sản nữa mà nếu bạn không thử khi đến với Hải Phòng thì quả là thiếu sót trong hành trình khám phá ẩm thực, đó chính là món bánh mì cay xứng danh đất Cảng, trở thành một món ăn gắn liền với tên tuổi của thành phố Hải Phòng.

1. Nguồn gốc của bánh mì cay Hải Phòng

Từ lâu, bánh mì cay đã trở thành món ăn nổi tiếng của người dân đất Cảng mà người ta có thể ăn 3 bữa 4 mùa. Món ăn này có nguồn gốc từ một quán nhỏ ở ngõ Khánh Lạp trên đường Hàng Kênh. Đến nay, bánh mì cay được bày bán ở khắp các con ngõ của nội thành Hải Phòng và lan rộng ra nhiều địa phương khác. Ở Hà Nội, người ta thường gọi bánh mì cay là bánh mì que, cách làm đều học hỏi từ người dân Hải Phòng nên mỗi nơi sẽ cho ra những chiếc bánh mì mang hương vị đặc trưng riêng. Những chiếc bánh mì cay nhỏ xinh, thơm bùi vị pate ăn cùng một chút tương ớt cay cay mà ở Hải Phòng người ta gọi là “chí chương” đã làm nên điều đặc biệt cho hương vị của món ăn này.

Bánh mì cay (ảnh: sưu tầm)

2. Những chiếc bánh mì cay được chế biến tỉ mỉ và cẩn thận

Để làm nên những chiếc bánh mì cay có độ giòn vừa phải, bên trong mềm ẩm, pate cũng phải dậy mùi đặc trưng cần những bàn tay khéo léo và sáng tạo của người bán hàng. Nguyên liệu để làm nên món ăn này cũng rất đơn giản chỉ cần hai nguyên liệu chính là bánh mì và pate.

Ở Hải Phòng, nhắc đến pate ngon nhất chắc chắn phải gọi tên pate Cột Đèn. Đây là thương hiệu pate lâu đời nhất của xứ Cảng gắn liền với tuổi thơ của nhiều người. Pate Cột Đèn có nguồn gốc từ các nước thuộc khu vực châu Âu và được du nhập vào Việt Nam từ thời kỳ Pháp thuộc giai đoạn năm 1858-1954. Từ đó đến nay người Hải Phòng đã không ngừng dày công nghiên cứu, sáng tạo và cho ra đời một thương hiệu pate xứng đáng là có một không hai. Bởi pate ở Hải Phòng được làm từ thịt lợn và gan lợn vẫn còn mới, do đó khi làm sẽ không có mùi gây khó chịu của gan. Bí quyết để làm nên một mẻ pate ngon chính là phần hấp cách thủy pate với thời gian hợp lý, chín vừa phải và vẫn giữ được độ ẩm. Phần pate được chọn từ những phần thịt nạc ngon, mới và gan lợn không quá thâm. Sau khi mua về, nguyên liệu phải được làm sạch cùng muối tinh và sữa tươi không đường. Sơ chế xong, mang gan và thịt lợn đi xay nhuyễn. Điều đặc biệt ở pate Cột Đèn là người ta sẽ lót một lớp mỡ dày xuống dưới đáy bát hấp, rồi phết phần hỗn hợp vừa xay lên, cứ thế một lớp mỡ lại một lớp hỗn hợp gan và thịt để khi hoàn thành xong, người ta có thể thấy được thớ mỡ trắng tinh đan xen với hỗn hợp còn lại, vừa có độ béo từ mỡ, vừa có tính thẩm mĩ cao. Với đặc sản pate Cột Đèn, người ta thường hấp cách thủy trên 6 tiếng sau đó đem bỏ vào tủ lạnh cho pate được đanh hơn, không bị rời rạc. Chính những sự tỉ mỉ và cầu kì như thế đã cho ra đời một đặc sản pate không lẫn đi đâu được so với các thương hiệu pate ở các địa phương khác.

Pate Cột Đèn (ảnh: sưu tầm)

Bên cạnh đó, một nguyên liệu không thể thiếu được trong món ăn này chính là bánh mì. Bánh mì là một thức quà quen thuộc của người Việt Nam, dù chỉ làm ra từ bột gạo và bột mì cùng trứng nhưng chính cái hương vị đơn giản như thế đã làm nên món ăn không hề tầm thường. Bánh mì cũng có thể được làm theo nhiều hình dạng khác nhau, từ vuông, tròn, dài và các hình con vật dễ thương nhưng với bánh mì cay Hải Phòng chỉ được làm theo một khuôn nhỏ bề ngang khoảng 2cm và dài khoảng 20cm. Sau khi bánh mì ra lò, người ta sẽ dùng một chiếc dao chuyên dụng để rạch phần giữa của chiếc bánh mì đó, rồi phết pate theo đường rạch, sau cùng là cho chúng lên lò vì sóng hoặc lò than chuyên dụng để làm giòn vỏ ngoài, cho chiếc bánh mì thêm phần ấm nóng. Khi những chiếc bánh mì nhỏ xinh như thế được hoàn thành, bạn sẽ cảm nhận được mùi thơm của pate béo ngậy đang len lỏi giữa những chiếc bánh mì thơm mùi bơ và còn nóng, thêm một chút tương ớt cay nồng, cắn thử một miếng thôi bạn cũng sẽ cảm thấy độ giòn rụm bên ngoài của bánh, thêm chút pate ngậy ngậy hòa quyện với nhau, tạo nên một hương vị khó quên mà chỉ ở Hải Phòng mới có.

3. Những địa chỉ bánh mì cay chất lượng

Không khó để thấy hình ảnh những quán bánh mì cay hay những gánh hàng rong của các cô các bác với từng mẻ bánh mì cay nóng hổi, thơm ngon, vàng giòn trên đường phố Hải Phòng, đặc biệt là tại các trường học vào buổi sáng. Đây không chỉ là một món ăn sáng thơm ngon, bổ dưỡng mà còn khá hợp túi tiền với các bạn học sinh sinh viên. Bánh mì cay chinh phục được dạ dày của tất cả mọi người, ngay cả với những vị khách với “gu ẩm thực” khó tính. Sau đây là một vài gợi ý những quán bánh mì cay hot hit:

- Bánh mì ông Cuông – Tiệm bánh mì cay chính Hải Phòng chính hiệu, địa chỉ: 184 Hàng Kênh, quận Lê Chân

- Bánh mỳ cay ông già Khánh Lạp, địa chỉ: 181 Hàng Kênh, quận Lê Chân

- Bà già – Một gánh bánh mì cay Hải Phòng, địa chỉ: 57 Lê Lợi, phường Máy Tơ, quận Ngô Quyền

- Bánh mì cay Lạch Tray, địa chỉ: Cổng trường Nguyễn Đình Chiểu, Lạch Tray

- Bánh mì cay Hải Phòng 28 Đinh Tiên Hoàng Địa chỉ: 28 Đinh Tiên Hoàng, phường Minh Khai, quận Hồng Bàng

Đặc sản Hải Phòng mua về làm quà (ảnh: sưu tầm)

Không chỉ là món ăn dân dã quen thuộc, phục vụ thực khách bất kể lúc nào mà bánh mì cay còn là thức quà đặc sản đem biếu tặng của những người con Hải Phòng đến với những người bạn ở địa phương khác bởi độ nổi tiếng và ngon miệng, đồng thời cũng là sự trân trọng tài năng sáng tạo của những bàn tay lao động tài tình làm nên món ăn này. Vào một ngày đẹp trời, bạn hãy cùng một vài người bạn về với Hải Phòng trải nghiệm những địa điểm vui chơi mới mẻ và thưởng thức món bánh mì cay thơm lừng kèm thêm một ly trà cúc ấm nóng để có thêm những cảm nhận mới về những món ăn đất Cảng ngay thôi nào!

Nguyễn Thị Ánh (Hải Phòng)