Nhà Cổ Bình Thủy Ở Cần Thơ - Nét Đẹp Hoài Cổ Của Thành Thị Xưa

Nhà cổ Bình Thủy - Cần Thơ là một công trình kiến trúc cổ kính và truyền thống với lịch sử gần 150 năm. Ghé thăm nơi đây, bạn sẽ được khám phá những câu chuyện thú vị về ngôi nhà đặc biệt này. Hãy nghe Trần Thuỳ Thanh Xuân (Đồng Nai) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Cần Thơ luôn nằm trong top những điểm du lịch hấp dẫn nhất của miền Tây. Bên cạnh những vườn cây trĩu quả và chợ nổi nhộn nhịp, nơi đây còn sở hữu các ngôi nhà cổ in dấu thời gian. Trong đó, nhà cổ Bình Thủy nổi bật như một viên ngọc quý. Được xem là ngôi nhà cổ đẹp và lâu đời nhất của vùng Tây Đô, địa danh này từ lâu đã thu hút đông đảo du khách khi đến miền Tây.

1. Lịch sử hình thành của nhà cổ Bình Thủy ở Cần Thơ

Nhà cổ Bình Thủy nằm cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 10km, tại địa chỉ 144 đường Bùi Hữu Nghĩa, phường Bình Thủy, quận Bình Thủy. Vào cuối thế kỷ 18, khi Cần Thơ trở thành vùng "đất lành chim đậu", nhiều người từ khắp nơi đến đây lập nghiệp, trong đó có gia tộc họ Dương.

Ông Dương Văn Vị, đời thứ ba của gia tộc, là người khởi công xây dựng ngôi nhà. Ban đầu, ngôi nhà được làm bằng gỗ, lợp ngói. Sau 30 năm, ông Dương Văn Vị đã thiết kế lại và xây dựng lại căn nhà. Sau khi ông qua đời vào năm 1904, con trai út là Dương Chấn Kỷ tiếp tục hoàn thiện công trình. Đến năm 1911, ngôi nhà mới hoàn thành.

                                                                                                               (Ảnh: Sưu tầm)

Trải qua hơn 150 năm lịch sử tại vùng đất Tây Đô, nhà cổ Bình Thủy là một trong số ít công trình còn giữ được gần như nguyên vẹn nét kiến trúc ban đầu. Nơi đây từng là bối cảnh cho nhiều bộ phim nổi tiếng như Người tình (điện ảnh Pháp), Người đẹp Tây Đô, và Những nẻo đường phù sa. Năm 2009, nhà cổ Bình Thủy được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, trở thành điểm dừng chân hấp dẫn cho du khách trong hành trình khám phá miền Tây sông nước.

2. Kiến trúc độc đáo toát lên sự giao thoa tinh tế giữa nghệ thuật nội thất Đông - Tây 

Khi bước vào nhà cổ Bình Thủy, du khách sẽ bị cuốn hút bởi kiến trúc khác biệt, kết hợp hài hòa giữa nét văn hóa Đông Phương và Tây Phương. Vào thời điểm ông Dương Chấn Kỷ xây dựng ngôi nhà, phong cách kiến trúc châu Âu đang phổ biến, vì vậy nhiều yếu tố kiến trúc Tây phương được lồng ghép vào. Điều này khiến cho ngôi nhà vừa mang vẻ cổ kính, trang nghiêm nhưng cũng rất thanh thoát, phóng khoáng.

                                                                                                               (Ảnh: Sưu tầm)

Phía trước nhà là hàng rào sắt giống những ngôi nhà hiện đại. Sân trước được lát gạch tàu, dù đã tồn tại hơn 150 năm nhưng vẫn còn mới mẻ. Ở góc sân bên trái là một miếu thờ thổ thần nhỏ. Vì ngôi nhà được xây dựng khá cao để tránh ngập lụt, hai cầu thang uốn lượn duyên dáng được bố trí cân đối hai bên dẫn vào nhà chính. Với tổng diện tích 6.000 mét vuông, nhà cổ Bình Thủy gồm 5 gian, phá vỡ quy tắc truyền thống của nhà 3 gian miền Tây xưa. Cửa gỗ được thiết kế hiện đại, mái nhà lợp 3 lớp cẩn thận. Tất cả các bức tường đều được lát gạch, còn dưới nền gạch bông có lớp muối hạt dày khoảng 10cm, nhằm ngăn côn trùng và xua đuổi tà khí theo phong thủy.

                                                                                                               (Ảnh: Sưu tầm)

Giữa ngôi nhà là gian thờ lớn theo phong cách truyền thống của người Nam Bộ, nơi toàn bộ đồ thờ được chạm khắc tinh xảo với các biểu tượng văn hóa phương Đông như trúc, cúc, mai, công, rồng, và phượng. Đặc biệt, bên trong ngôi nhà còn có một cổng tam quan mang đậm nét kiến trúc của người Hoa. Gian chính được bố trí 3 bộ bàn ghế với 3 chức năng khác nhau: một bộ để tiếp khách, một bộ dùng để ăn cơm, và một bộ để gia đình sum vầy trò chuyện. Nhà cổ Bình Thủy nổi bật với 24 cây xà bằng gỗ căm xe - loại gỗ quý của Việt Nam, nổi tiếng với độ bền cao và chất lượng tuyệt hảo.

3. Dấu ấn lạ mắt trong khuôn viên nhà cổ Bình Thủy

Nhà cổ Bình Thủy không chỉ nổi bật với lịch sử lâu đời và kiến trúc độc đáo mà còn thu hút sự chú ý của du khách bởi khuôn viên chứa nhiều điều thú vị. Đó là vườn lan, kho cổ vật quý giá và những bộ ghế đá đặc biệt. Vào những năm 1980, ông Dương Văn Ngôn – hậu duệ đời thứ 5 của gia tộc họ Dương, với niềm đam mê hoa kiểng, đã sưu tầm nhiều giống lan quý từ khắp nơi, tạo nên một vườn lan và cây cảnh trong khuôn viên nhà. Đặc biệt, cây xương rồng Mexico Kim hơn 40 năm tuổi là điểm nhấn ấn tượng. Vào thời kỳ đó, nhà cổ Bình Thủy còn là nơi hội tụ của những người đam mê hoa kiểng.

Gia tộc họ Dương cũng nổi tiếng với thú chơi đồ cổ từ khi đến Bình Thủy. Ngôi nhà là nơi lưu giữ nhiều cổ vật quý như bộ ấm chén từ thời Minh – Thanh, cặp đèn treo thế kỷ 19, bộ bàn ghế đá cẩm thạch từ Vân Nam (Trung Quốc), và bộ sa-lông Pháp từ thời Louis.

                                                                                                               (Ảnh: Sưu tầm)

Trong khuôn viên nhà cổ Bình Thủy còn có 7 bộ ghế đá đặc biệt, được đặt tại góc trái sân trước nhà. Theo lời kể, vào năm 1945, khi thực dân Pháp xâm lược, quân dân Cần Thơ đã hạ gục một sĩ quan Pháp, nhưng cũng có 7 chiến sĩ anh dũng hi sinh. Để tưởng nhớ công lao và sự hi sinh của họ, ông Dương Văn Ngôn đã cho xây dựng 7 bộ ghế đá này như một biểu tượng của lòng tri ân và niềm tự hào dân tộc.

3. Những giai thoại ly kỳ xoay quanh nhà cổ Bỉnh Thủy - Cần Thơ

Một trong những yếu tố thu hút du khách đến với nhà cổ Bình Thủy chính là những câu chuyện kỳ bí về lá bùa phong thủy. Theo truyền thuyết, trong ngôi nhà này có một lá bùa lỗ ban phong thủy, được cho là đã giúp gia tộc họ Dương giữ vững sự thịnh vượng qua nhiều thế hệ. Mặc dù không ai có thể xác minh tính xác thực của câu chuyện này, phong tục mời thầy phong thủy đến cúng bái khi xây dựng nhà là một truyền thống lâu đời. Sự giàu có của gia tộc họ Dương, một điều không thể phủ nhận, càng làm tăng thêm sự huyền bí xung quanh ngôi nhà.

                                                                                                               (Ảnh: Sưu tầm)

Mong rằng những chia sẻ và đánh giá về nhà cổ Bình Thủy Cần Thơ sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về các ngôi nhà cổ ở miền Tây. Đây không chỉ là những điểm tham quan để check-in mà còn là cơ hội để bạn khám phá vẻ đẹp văn hóa truyền thống và hiện đại của vùng đồng bằng sông Cửu Long!

Trần Thuỳ Thanh Xuân (Đồng Nai)