Đền Cùng - Giếng Ngọc

Đến đền Cùng giếng Ngọc hòa mình vào không khí tâm linh của những câu chuyện truyền miệng, từ thế hệ này qua thế hệ khác, địa điểm này ở Bắc Ninh hiện nay đã trở thành điểm đến tâm linh hấp dẫn cho khách du lịch cả trong và ngoài nước. Đền Cùng - Giếng Ngọc nằm tại Viêm Xá (hay làng Diềm) thuộc phường Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, địa danh linh thiêng được coi là nơi hiển ứng thờ Mẫu Tam Phủ từ hàng ngàn năm trước. Từ thời Tiền Lý, Tiền Lê và thời kỳ Lý, quân triều đình đã tung ra đợt đánh đối phó với quân xâm lược dọc theo con sông Cầu, mỗi lần như vậy đều đến đây cầu đảo và nhận được sự che chở từ linh thánh của đền Cùng, đánh bại quân địch không ít lần. Sự nổi tiếng của đền Cùng lan tỏa khắp trong văn hóa dân gian từ xa xưa. Ngày nay, đây là điểm đến thu hút một lượng lớn du khách quốc tế đến tham quan, cầu tình duyên, sự nghiệp thành công và hạnh phúc gia đình. Bước qua cổng tam quan của Đền Cùng, bạn sẽ ngay lập tức được chìm đắm trong một quần thể kiến trúc hài hòa và cổ kính. Khuôn viên ở đây rất rộng rãi rợp bóng cây cổ thụ tạo nên sự mát mẻ, yên bình và rất trong lành. Bạn có thể ghé thăm đền Cùng giếng Ngọc bất cứ lúc nào trong năm, đặc biệt là vào dịp đầu năm, mùng 1 hoặc rằm âm lịch. Lúc này, rất nhiều du khách từ khắp nơi đổ về đây để cầu tình duyên, công danh sự nghiệp, sức khỏe,... Khuôn viên ở đây rất thoáng đãng nhờ những bóng cây cổ thụ lâu năm, luôn xòe tán lá xanh biếc, mang lại cảm giác thư thái, trong lành cho du khách. Đền Cùng Bắc Ninh là chốn tâm linh linh thiêng, thờ Mẫu Tam Phủ từ ngàn xưa. Sự linh hiển của ngôi đền này đã nổi tiếng khắp dân gian từ thời Tiền Lý, Tiền Lê, thời Lý. Trước mỗi trận chiến, quan quân triều đình đều ghé chốn này cầu nguyện và được phù hộ để đánh bại quân xâm lược. Truyền thuyết kể rằng, vua Lý Thần Tông từng mắc bệnh lạ và hóa sói nhưng khi đến đền Cùng cầu đảo, nhà vua đã dần khỏi bệnh, tai qua nạn khỏi. Vào thời vua Bảo Thái đầu thế kỷ 17, đã xây dựng một đền trên cột đá với quy mô lớn, vẫn để lại dấu ấn cho tới ngày nay. Các triều đại kế tiếp sau này đều không quên thờ tụng Mẫu tại ngôi đền này. Lịch sử của đền Cùng - giếng Ngọc ở Bắc Ninh không biết chính xác từ bao giờ, nhưng dựa vào nhiều tài liệu cho rằng có thể nó đã tồn tại hơn 1.500 năm. Khi vượt qua cổng Tam quan, bạn sẽ được chìm đắm trong một không gian kiến trúc hài hòa và cổ kính. Khám phá từng ngóc ngách của đền Cùng là cơ hội để du khách hiểu sâu hơn về đời sống văn hóa và kiến trúc của thế hệ ông cha. Ngoài ra, không gian thơ mộng cùng bầu không khí trong lành, địa điểm này cũng là nơi lý tưởng để bạn đến để tĩnh tâm và xua tan đi mọi muộn phiền. Đền Cùng xưa kia từng sở hữu bộ sưu tập bia đá và thần phả đồ sộ, nhưng trải qua chiến tranh, nhiều hiện vật đã bị hư hại và thất lạc. Ngày nay, đền Cùng giếng Ngọc vẫn còn giữ được hai pho tượng bà chúa Giếng và một số hoành phi câu đối quý giá. Để phục vụ tốt hơn nhu cầu của du khách thập phương, đền Cùng đã được xây dựng thêm nhà khách và nhà ghi bia công đức. Giếng Ngọc hình bán nguyệt với độ rộng 20m2, đi xuống là 11 bậc gạch, tiếp đến 4 bậc đá và cuối cùng là 1 bậc gỗ lim ở sát mép giếng. Nước giếng trong vắt lạ thường, có thể thấy tận đến lớp đá ong độc đáo ở đáy, đặc biệt nước giếng uống vào cảm giác mát, ngọt vì chảy ngầm từ trên núi và được thấm qua lớp đá ong. Du khách có thể uống trực tiếp nước giếng mà không cần lọc nhưng muốn đi xuống phải đi chân trần xuống và để giày, dép trên bờ. Người làng Diềm rất trân trọng nước trong giếng Ngọc và cũng thường hay lấy mang về dùng trong nhiều dịp quan trọng. Họ thường lấy nước giếng về để pha trà đãi khách, nấu rượu dùng trong các lễ nghi trọng đại của gia đình và dòng họ. Kinh nghiệm du lịch Bắc Ninh, đối với du khách đến tham quan và cúng lễ đây không chỉ đơn thuần là nước uống giải khát, mà còn mang theo niềm tin về sức khỏe, sự minh mẫn. Đền Cùng và giếng Ngọc có truyền thuyết về ba ông thần cá cũng rất hút khách đến tham quan. Tất cả thần cá đều có kích thước lớn và nổi bật hơn hẳn so với cá thường, sống trong giếng từ rất lâu rồi. Kể cả những trận lũ lụt lịch sử khiến giếng Ngọc ngập sâu khiến nhiều con rùa và cá không thể sống nổi, nhưng ba ông thần cá vẫn không hề rời đi, tồn tại kiên cường. Sự kiện này được truyền miệng qua bao thế hệ, càng tô điểm thêm sự huyền bí và linh thiêng cho giếng Ngọc. Người dân địa phương tin rằng cá thần trong giếng Ngọc chính là hiện thân của hai công chúa nhà vua Lý Thánh Tông. Mùa thu, nước trong giếng thường rút xuống thấp nhất, đến đây lúc này bạn có thể dễ dàng chiêm ngưỡng ba cá thần bơi lội tung tăng trong giếng. Giếng Ngọc, thực chất là giếng nước được người xưa khai thác để phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày. Nhờ mạch nước ngầm từ hai ngọn núi Kim Sơn và Kim Lĩnh, nước trong giếng Ngọc ở đền Cùng rất mát và trong. Người dân làng Diềm xưa đến nay đều truyền tai nhau rằng cũng nhờ uống nước trong giếng Ngọc mà sở hữu được chất giọng quan họ uyển chuyển, vang, rền, khiến lòng người say đắm. Đến với đền Cùng - Giếng Ngọc, để thư giãn, hiểu biết thêm về chốn tâm linh lâu đời mà còn có cơ hội được đến tận làng Diềm - được biết đến là cái nôi của quan họ Bắc Ninh. Dạo quanh làng ngắm cảnh, thưởng thức những làn điệu quan họ đằm thắm, ngọt ngào để thêm yêu mến văn hóa cũng như con người tại xứ Kinh Bắc.

Bắc Ninh 187 lượt xem Từ tháng 01 đến tháng 03.

Ngày cập nhật : 16/02/2025