Những di tích lịch sử văn hóa tại Quảng Ninh hứa hẹn mang đến cho bạn trải nghiệm khám phá đầy đặc sắc và ý nghĩa. Mỗi di tích đều lưu giữ trong mình câu chuyện riêng, góp phần tạo nên một bức tranh lịch sử đầy tự hào và sức sống.
Các di tích lịch sử văn hóa tại Quảng Ninh sẽ đưa bạn bước vào hành trình khám phá đầy cuốn hút, nơi lưu giữ những dấu ấn văn hóa và lịch sử đáng tự hào của vùng đất mỏ. Đến Quảng Ninh, hãy dành chút thời gian ghé thăm các điểm di tích đặc sắc này để cảm nhận vẻ đẹp và chiều sâu của một miền di sản độc đáo. Cùng 63Stravel điểm danh các di tích này nhé!
Cùng xem ngay danh sách 27 di tích lịch sử ở Quảng Ninh nổi tiếng được nhiều du khách tham quan, khám phá.
Xã Triều Khê gắn liền với vùng đất thang mộc của An Sinh vương Trần Liễu - thân phụ Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, có bề dày lịch sử từ thời Trần. Đến cuối thế kỷ XVIII, một số gia đình từ Kim Thành, Hải Dương đã đến khai hoang vùng đất ven sông Kinh Thầy, lập nên thôn xóm đông đúc.
Đình Triều Khê - nơi lưu giữ các giá trị văn hoá Việt
Năm 1887, làng Triều Khê chính thức thành lập và xây dựng đình làng để thờ An Sinh vương Trần Liễu và các nhân vật lịch sử khác. Đình Triều Khê không chỉ lưu giữ kiến trúc độc đáo mà còn là nơi lưu trữ nhiều hiện vật quý giá như sắc phong, bia đá và các bức chạm khắc thời Nguyễn.
Trải qua năm tháng, di tích này đã xuống cấp, và năm 2023, dự án tu bổ đã được phê duyệt nhằm bảo tồn, tôn tạo giá trị văn hóa, lịch sử của đình Triều Khê. Đồng thời nâng cao đời sống văn hóa cho cộng đồng địa phương.
Chùa La tên chữ là Tam Thánh Tự, nằm tại thôn Cẩm Liên, xã Cẩm La, được xây dựng từ thế kỷ XVI dưới triều Nguyễn, là nơi sinh hoạt văn hóa và tâm linh của Phật tử địa phương. Chùa còn lưu giữ nhiều tác phẩm điêu khắc nghệ thuật mang phong cách thời Nguyễn, phản ánh giá trị văn hóa sâu sắc.
Hằng năm, lễ hội Chùa La diễn ra vào mùng 5 và mùng 6 tháng Giêng âm lịch với nhiều hoạt động truyền thống như đánh đu, hát đúm và đánh cờ. Với giá trị văn hóa độc đáo, năm 2006, Chùa La được xếp hạng là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
Chùa Lái (còn gọi là Linh Ngai Tự) tọa lạc tại thôn Vị Khê, xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Ngôi chùa cổ này được xây dựng từ thế kỷ XVI với kiến trúc ban đầu đơn sơ, và đã trải qua nhiều lần trùng tu bởi các thế hệ tín đồ.
Chùa Lái (còn gọi là Linh Ngai Tự) Xếp hạng Di tích cấp tỉnh
Chùa nổi bật với hơn 125 hiện vật quý giá từ thời Mạc và Nguyễn, trong đó có tượng Phật, bia đá, chuông đồng, mang giá trị nghệ thuật cao. Đặc biệt, vị trí của chùa nằm trên vùng đất có thế tay ngai của hai nhánh sông, tạo nên cảnh sắc hữu tình.
Trong kháng chiến, chùa từng là nơi cất giữ tài liệu và vũ khí của cách mạng. Với bề dày lịch sử và giá trị văn hoá, Chùa Lái được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh từ năm 2000, trở thành điểm tựa tâm linh và di sản đáng quý của địa phương.
>> Tham khảo: Tổng hợp ảnh đẹp về những địa điểm du lịch Quảng Ninh
Chùa Yên Mỹ (hay còn gọi là chùa Phúc Khánh) nằm tại thôn Tân Tiến (xã Lê Lợi, TP Hạ Long). Đây là ngôi chùa cổ mang đậm nét kiến trúc truyền thống từ cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX.
Chùa Yên Mỹ - Phúc Khánh Tự Xếp hạng Di tích cấp tỉnh
Năm 1854, chùa được tu sửa với sự đóng góp của người dân địa phương và đã trải qua nhiều lần trùng tu sau đó. Tọa lạc trên một khu đất cao, chùa quay hướng Nam, theo thế phong thủy đẹp: trước mặt có sông, phía sau là ruộng, hai bên là núi chầu. Kiến trúc chùa theo kiểu chữ đinh, gồm ba gian tiền đường và hai gian hậu cung.
Dù trải qua thời gian, chùa vẫn giữ hệ thống tượng Phật và đồ thờ phong phú, với 23 tượng gỗ, tượng Tam Thế, Thích Ca sơ sinh, Ngọc Hoàng… Khuôn viên chùa rộng khoảng 1000m², có nơi thờ Mẫu và nhiều công trình phụ trợ. Năm 1999, chùa Yên Mỹ được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh, thu hút đông đảo du khách đến chiêm bái và tìm hiểu văn hóa địa phương.
Đình chùa Hoàng Xá (còn gọi là đình Nhị) là một di tích lịch sử đầy ý nghĩa của xã Hoàng Xá. Trong kháng chiến chống Pháp, nơi đây đã trở thành căn cứ cách mạng, chứng kiến nhiều trận đấu ác liệt giữa quân ta và kẻ địch. Để tưởng nhớ những anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, chính quyền đã xây dựng đài tưởng niệm ngay tại khuôn viên đình chùa.
Cụm di tích này bao gồm tam quan, đình, chùa và đài tưởng niệm liệt sĩ, với kiến trúc chữ đinh (J) truyền thống. Sau nhiều lần trùng tu, đình Hoàng Xá và chùa Hoàng Hoa tự đã được tôn tạo, giữ gìn nét kiến trúc cổ kính đặc trưng. Lễ hội đình chùa Hoàng Xá, diễn ra vào ngày 9-10 tháng Giêng hàng năm, thu hút đông đảo dân làng và du khách tham gia với các nghi lễ trang trọng và trò chơi dân gian như kéo co, bóng đá…
Với giá trị văn hóa và lịch sử, đình chùa Hoàng Xá đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp Tỉnh vào năm 2016. Hiện nay, công tác bảo tồn và tôn tạo vẫn đang được thực hiện, rất cần sự đóng góp từ các Phật tử và mạnh thường quân để giữ gìn và phát huy giá trị di tích cho thế hệ mai sau.
Chùa Nhuệ Hổ (hay còn gọi là chùa Quảng Phúc) là di tích văn hóa nghệ thuật cấp Tỉnh, mang đậm giá trị lịch sử và kiến trúc cổ kính. Được xây dựng cách đây khoảng 400 năm, chùa không chỉ là nơi thờ Phật và thánh hoàng làng mà còn lưu giữ nhiều di vật quý hiếm. Trong đó, nổi bật là 15 pho tượng đất nung thời Lê – bộ tượng đất nung nguyên vẹn hiếm có tại Quảng Ninh.
Di tích nghệ thuật chùa Quảng Phúc (Chùa Nhuệ Hổ)
Trong thời kỳ kháng chiến, chùa Nhuệ Hổ đóng vai trò quan trọng, trở thành căn cứ cách mạng, là kho lưu trữ vật tư và nơi trú ngụ của các công nhân xây dựng cầu đường. Đặc biệt, nơi đây từng là nơi Đại lão Hòa thượng Thích Thanh Bình – một vị sư tham gia trực tiếp vào phong trào kháng chiến chống Pháp – trụ trì và đã được lập bảo tháp tưởng niệm ngay trước chùa. Năm 2013, Chủ tịch nước truy tặng Hòa thượng Huân chương Đại đoàn kết dân tộc, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông cho cách mạng và cho sự đoàn kết dân tộc.
Chùa Mỹ Cụ tọa lạc ở thôn Mỹ Cụ, xã Hưng Đạo, TX Đông Triều, là một điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích văn hóa tâm linh. Nằm bên sườn núi Chè, chùa mang trong mình những dấu ấn lịch sử sâu sắc, ghi dấu sự hiện diện của vua Trần Nhân Tông tại am Ngọa Vân vào năm 1308. Trong thời kỳ thịnh vượng của phái Trúc Lâm, chùa Mỹ Cụ đã ra đời, góp phần vào mạng lưới 800 ngôi chùa lớn nhỏ trên toàn miền.
Chùa có kiến trúc chữ Đinh, được mở rộng với các công trình như chùa chính, nhà tổ và nhà tăng, tạo thành hình chữ Khẩu. Qua thời gian, mặc dù bị tàn phá trong các cuộc chiến, chùa vẫn giữ được vẻ đẹp và nét kiến trúc cổ xưa.
Du khách sẽ không thể không ấn tượng với những bức tượng Phật tỉ mỉ, từ tượng A Di Đà, Thích Ca Mâu Ni đến Quan Âm Chuẩn Đề. Tất cả đều được chế tác khéo léo từ đất sét, mang đến linh hồn sống động cho mỗi tác phẩm.
Đặc biệt, chùa Mỹ Cụ là một trong số ít chùa ở Quảng Ninh sở hữu tượng Phật đất sét, cùng với những chi tiết chạm trổ công phu trên mái. Khi đến đây, du khách không chỉ được chiêm bái mà còn mở mang thêm kiến thức về văn hóa tôn giáo của dân tộc Việt Nam.
Đình Bình Lục tọa lạc tại khu Bình Lục Hạ, phường Hồng Phong, là nơi thờ Khâm Minh Thánh Vũ Hiển Đạo An Sinh vương Trần Liễu, thân phụ của Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn. Với văn bia lâu đời nhất có niên đại năm 1696, đình được biết đến như một trong những ngôi đình cổ kính nhất vùng Đông Bắc, mang đậm dấu ấn kiến trúc thời Lê Trung Hưng.
Đình Bình Lục - Ngôi đình lâu đời ở Quảng Ninh
Dù từng trải qua nhiều lần trùng tu, đình đã bị xuống cấp nghiêm trọng vào giữa thế kỷ XX và bị cháy vào những năm 70-80, dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn. Năm 1995, nhân dân địa phương đã dựng lên một ngôi đình nhỏ đơn sơ trên nền cũ để phục vụ nhu cầu tín ngưỡng của cộng đồng.
Đền thờ Đức Thánh Hang Son tọa lạc trong quần thể di tích lịch sử và văn hóa phong phú của xã Yên Đức, nơi có các danh thắng nổi bật như núi Đống Thóc, núi Con Chuột, chùa Cảnh Huống và Hang 73. Theo truyền thuyết, Đức Thánh Hang Son là một chàng trai tài giỏi, đã hóa thành cá chép, giúp dân làng và được người dân hai làng Yên Khánh và Quỳ Khê thờ phụng để tôn vinh công lao.
Được xây dựng từ thời Trần, đền thờ thể hiện sự kết hợp giữa Phật giáo và tín ngưỡng thờ Thần, thờ Mẫu của người Việt. Nằm trên gò đất cao, xung quanh là những ngọn núi và cánh đồng lúa xanh tươi, đền hiện lưu giữ nhiều hiện vật quý giá như bát hương đá thời Lê và các sắc phong của triều Nguyễn, chứng minh cho giá trị lịch sử của nó.
Mặc dù đã trải qua thiên tai và chiến tranh, ngôi đền đã được trùng tu lại vào năm 1992 và tiếp tục được bảo tồn cho đến nay. Ngày 9/3/2023, UBND tỉnh Quảng Ninh đã công nhận Đền thờ Đức Thánh Hang Son là di tích cấp tỉnh, một niềm tự hào của nhân dân Yên Đức, khẳng định giá trị văn hóa lịch sử và nâng cao ý thức bảo vệ các di sản của vùng đất này.
Khu Danh Thắng Vũng Đục là một trong những điểm đến nổi bật và quyến rũ nhất của thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninh, luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách khi có dịp đặt chân tới đây. Đây chính là điểm du lịch không thể bỏ qua trong hành trình khám phá vẻ đẹp của vùng đất mỏ xinh đẹp này.
Ngày xưa, Vũng Đục là một vùng nước sâu, nằm giữa hai dãy núi hùng vĩ: Bàn Cờ và Cạp Rùa. Vào thời kỳ thực dân Pháp, nhằm phục vụ việc vận chuyển than về nước, họ đã xây dựng con đường từ bến xe 52 đến cảng Vũng Đục mà ngày nay chúng ta vẫn biết đến.
Những cơn mưa lớn từ các dãy núi phía Tây đã tạo ra dòng chảy mạnh mẽ mang theo các khoáng chất từ vỉa than cháy xuống biển, khiến cho nước biển tại Vũng Đục có màu vàng đục đặc trưng. Trong khi các vùng biển khác lấp lánh sắc xanh, nước ở Vũng Đục lại mang một vẻ huyền bí riêng, gợi nhớ về lịch sử đau thương nhưng hào hùng của vùng đất này.
Quần thể di tích bao gồm Đền Vũng Đục, Đền thờ liệt sĩ, Đài tưởng niệm cùng hệ thống hang động Vũng Đục, nơi có những nhũ đá lung linh, tạo nên một không gian kỳ bí và tĩnh lặng. Du khách đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn có dịp ôn lại lịch sử hào hùng của dân tộc, từ đó nuôi dưỡng lòng tự hào và ý thức trách nhiệm với thế hệ mai sau. Khu di tích Vũng Đục hiện đang thu hút trên 50.000 lượt khách mỗi năm, đồng thời luôn được chú trọng đầu tư, nâng cấp để phục vụ tốt nhất nhu cầu của du khách.
Đình Hưng Học là di tích lịch sử thờ Quận công Vũ Hoàng Đào - một nhân vật có công lớn trong việc phát triển quê hương, trừ dịch bệnh và bảo vệ làng xã. Ông là Tiến sĩ đầu tiên của dòng họ Vũ tại Hưng Học và có những đóng góp quan trọng trong việc khai hoang, lấn biển, hình thành thị xã Quảng Yên và tỉnh Quảng Ninh ngày nay.
Tương truyền, khi ông qua đời, được vua Khải Định phong làm Thần Đông Hải, vị thần bảo hộ cho ngư dân và làng Hưng Học, nơi người dân thường đến cầu khấn mỗi khi ra khơi. Đình còn thờ Huyền Quang, Tổ sư thiền phái Trúc Lâm - một nhân vật văn hóa quan trọng của dân tộc.
Với kiến trúc độc đáo và nhiều cổ vật giá trị, đình Hưng Học không chỉ là nơi lưu giữ tín ngưỡng địa phương mà còn là điểm đến nghiên cứu về lịch sử và văn hóa vùng đất Quảng Ninh. Đình đã được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia, khẳng định giá trị văn hóa và lịch sử của nơi đây.
Đình Lưu Khê mang tên làng Lưu Khê, được xây dựng để thờ hai vị Tiên Công Đỗ Độ và Đào Bá Lệ - những người đã góp công chiêu tập dân cư và khai phá bãi bồi cửa sông Bạch Đằng vào năm 1434, tạo dựng nên làng Lưu Khê ngày nay. Theo tư liệu còn lại và truyền thuyết từ các bậc cao niên, đình được khởi dựng vào năm 1822 và đã trải qua nhiều lần tu bổ, với một trong những lần cải tạo lớn vào năm 1942, khi đình được lợp ngói Tây và xây tường đá bao quanh.
Đến năm 2006, đình lại được nâng cấp, bảo tồn các yếu tố kiến trúc cổ điển và phục hồi một số hạng mục, khiến cho nơi thờ tự ngày càng khang trang và đẹp đẽ. Đình không chỉ thờ Đỗ Độ và Đào Bá Lệ mà còn liên kết với ngôi đền thờ Trần Hưng Đạo gần đó.
Dù trải qua nhiều cải tạo, các cấu kiện và điêu khắc của đình vẫn giữ nguyên nét truyền thống của nghệ thuật dân gian thế kỷ 17 và 18, với những bức chạm nổi tinh xảo hình rồng, mây và các biểu tượng phong thủy. Đình Lưu Khê đã được công nhận là di tích cấp Quốc gia từ năm 1995 nhờ vào giá trị lịch sử và nghệ thuật đặc sắc của nó.
Đình Phong Cốc (hay Đình Cốc) nằm tại Khu 4, phường Phong Cốc, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, là một trong những ngôi đình cổ kính và lớn nhất khu vực Hà Nam. Nằm ở vị trí trung tâm, đình được xây dựng trên nền đất cao, hướng Đông Nam, nhìn ra dòng sông Cửa Đình và được bao quanh bởi những cây bồ đề cổ thụ.
Kiến trúc mái đình lợp ngói mũi hài với bờ nóc đắp nổi hình hai rồng chầu mặt trời tạo nên vẻ đẹp thanh thoát. Trong khi sân đình lát đá xanh rộng lớn từng là nơi họp chợ Cốc trước khi được di dời để bảo tồn di tích.
Độc đáo kiến trúc đình Phong Cốc ở Quảng Ninh
Đình Phong Cốc bao gồm tiền đường, bái đường và hậu cung, trong đó:
Tiền đường được xây dựng vào cuối thế kỷ XVII, với kết cấu vững chãi và những cột lớn theo lối "Thượng thu, hạ thách".
Bái đường được xây dựng năm Cảnh Thịnh (1800) mang phong cách Hậu Lê với điêu khắc tinh xảo.
Hậu cung kết nối với bái đường là nơi thờ cúng Thành Hoàng và Thần Nông, những nhân vật có vai trò quan trọng trong lịch sử và văn hóa địa phương.
Không chỉ có giá trị về kiến trúc, Đình Cốc còn là trung tâm văn hóa, nơi lưu giữ phong tục tập quán của người dân nơi cửa biển. Các lễ hội truyền thống như lễ cầu mưa và hội ăn cơm mới được tổ chức thường niên, thể hiện nguyện vọng về cuộc sống ấm no, bình an. Những giá trị văn hóa tốt đẹp này vẫn được gìn giữ và phát huy cho đến ngày nay.
Đền Quan Đại tọa lạc tại thôn La Khê, xã Tiền An, huyện Quảng Yên, thờ hai vị đại thần Trương Quốc Dụng và Văn Đức Giai của triều Nguyễn. Họ đã lãnh đạo quân dân Quảng Yên chiến đấu chống lại quân xâm lược Pháp và bọn tay sai, bảo vệ biên cương Tổ quốc.
Trương Quốc Dụng là một tướng tài và nhà văn hóa có tầm ảnh hưởng vào giữa thế kỷ XIX, ông có nhiều đóng góp cho triều đình và được vua Tự Đức truy tặng hàm vị cao quý. Văn Đức Giai hay còn gọi là Văn Đức Khuê, nổi bật với tài năng và đức độ, đã dẫn dắt quân đội trong các chiến dịch chống thực dân Pháp.
Khi hai vị tướng tử trận trong trận đánh ở đồn La Khê, truyền thuyết kể rằng hai con voi của họ đã đưa thi thể vào rừng trúc, nơi dân làng lập đền thờ. Đền Quan Đại không chỉ là nơi tưởng niệm công lao của các vị anh hùng mà còn là trung tâm văn hóa của làng, với lễ hội “giỗ trận” được tổ chức hàng năm.
Đền có kiến trúc hình chữ Nhị, được xây dựng lại vào năm 1993. Hiện, đền vẫn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của hai vị anh hùng như bia ký, sắc phong… thể hiện lòng tri ân của dân làng đối với những người đã hy sinh vì đất nước.
Đình Hải Yến hay còn gọi là “Hải Yến đình,” tọa lạc tại xóm Tây, thôn Hải Yến, xã Yên Hải, huyện Yên Hưng, Quảng Ninh. Trước đây, làng được gọi là Hải Triều, được hình thành vào thời Lê bởi cư dân từ Tuần Châu và Hải Dương đến khai hoang lấn biển. Đến đầu thế kỷ XIX, làng đổi tên thành Hải Yến.
Đình Hải Yến ở Quảng Ninh
Xây dựng vào thời Hậu Lê, đình Hải Yến là kết quả sự đóng góp công sức và tài chính của người dân trong làng. Qua nhiều lần trùng tu, đặc biệt vào năm 1815 và 1963, đình vẫn giữ được vẻ đẹp kiến trúc cổ xưa với kết cấu gỗ, mái ngói vẩy cong vút như những mũi thuyền.
Đình thờ ba vị thần, trong đó nổi bật là “Đại Hải Phạm chi thần,” tức Phạm Tử Nghi, một võ tướng thời Mạc, được tôn vinh là Thành hoàng của làng. Những bức chạm trổ tinh xảo trên đình với hình ảnh rồng, hoa lá và tứ linh tạo nên bức tranh sinh động, phản ánh nghệ thuật kiến trúc đặc sắc của thời Hậu Lê. Đình Hải Yến không chỉ là di sản văn hóa quý giá mà còn là niềm tự hào của người dân địa phương.
Miếu Tiên Công hay Đền Thập cửu Tiên Công, tọa lạc tại thôn Cẩm Thành, xã Cẩm La, cách trung tâm thị xã khoảng 5 km. Đền thờ 17 vị tiên công “Thập thất Tiên Công” có quê ở phường Kim Hoa, phủ Hoài Đức, thành Thăng Long, những người đã có công trong việc quai đê lấn biển, thành lập khu đảo Hào Nam, trong đó có xã Cẩm La.
Ban đầu, miếu được xây dựng bằng nhà đất lợp tranh tre và chỉ thờ 19 vị Tiên Công vào năm 1434. Qua thời gian, miếu đã được nâng cấp và vào năm 1804, được xây dựng bằng gạch ngói kiên cố, mang kiến trúc kiểu chữ nhị. Với diện tích 2.912 m², miếu được bố trí thành ba gian, hai trái, mái lợp ngói mũi hài, hướng về phía Đông, bao gồm bái đường, sân, và nhà thờ tổ.
Kiến trúc trong miếu thể hiện rõ phong cách nghệ thuật thời Nguyễn và đã trải qua nhiều lần trùng tu, gần đây nhất là vào các năm 1994, 1946, 1931 và 1920. Miếu Tiên Công không chỉ là nơi tưởng niệm các vị tiên công mà còn là di sản văn hóa quý báu của địa phương, thể hiện lòng biết ơn của người dân đối với những bậc tiền nhân đã khai hoang lập ấp.
Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, những địa danh ghi dấu ấn mạnh mẽ về những năm tháng hào hùng không thể quên. Khu di tích Pò Hèn từng là đồn biên phòng 209, là một trong những địa danh quan trọng ấy. Nơi đây không chỉ là một di tích lịch sử, mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm và sự hy sinh.
Khu Di tích lịch sử Pò Hèn được xếp hạng di tích quốc gia
Khu di tích Pò Hèn bao gồm bốn điểm nổi bật: đài tưởng niệm liệt sĩ Pò Hèn, chốt đồi Quế, chốt trạm kiểm soát cửa khẩu Pò Hèn và đài quan sát đồi Tây. Đặc biệt, đài tưởng niệm cao 16m, được xây dựng bằng bê tông cốt thép, có hình ảnh ba bàn tay chụm vào nhau, tượng trưng cho ba dân tộc Kinh, Dao và Sán Chỉ cùng nhau gắn bó. Ngôi sao năm cánh giữa đài thể hiện khí phách kiên trung của cả đất và người nơi biên cương. Hai nhà bia bên cạnh ghi danh các cán bộ chiến sĩ đã hy sinh trong giai đoạn 1979-1991.
Hàng năm, vào ngày 17 tháng 2, đồn biên phòng Pò Hèn tổ chức lễ giỗ cho các liệt sĩ, nhắc nhớ thế hệ trẻ về tinh thần bất khuất. Khu di tích được tôn tạo vào năm 2010, nhân dịp kỷ niệm 110 năm sinh nhật Bác Hồ, đã trở thành “địa chỉ đỏ” trong giáo dục truyền thống yêu nước, khuyến khích thế hệ sau tiếp nối những trang sử vẻ vang của dân tộc. Đài tưởng niệm Pò Hèn sừng sững giữa núi rừng Đông Bắc, là biểu tượng cho khí phách anh hùng và lòng dũng cảm của những người đã ngã xuống để gìn giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.
Đền Xã Tắc được xây dựng vào đầu thế kỷ XIII dưới triều đại nhà Trần, là một nơi thờ phụng thần Đất và thần Nông, hai vị thần tượng trưng cho nền nông nghiệp lúa nước. Ngoài ra, đền còn được gọi là miếu Xã Tắc Đại Vương, thể hiện vai trò của vị thần bảo vệ và phù hộ cho vùng đất Móng Cái.
Trong tâm thức người Việt, thành hoàng không chỉ là người lập làng mà còn là biểu tượng của sự bảo vệ và an toàn cho dân cư. Cụm từ “sơn hà xã tắc” phản ánh ý nghĩa rộng hơn của xã tắc, biểu trưng cho non sông, đất nước.
Đền Xã Tắc, tọa lạc tại địa điểm sát biên giới, không chỉ đơn thuần là nơi thờ cúng mà còn là cột mốc linh thiêng giữ gìn xã tắc của Tổ quốc. Hiện nay, đền còn thờ các vị thần như Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng và Cao Sơn Đại Vương, ghi nhớ công lao của những người khai khẩn vùng đất này.
Chùa Vạn Linh Khánh tọa lạc trên diện tích hơn 5.000m², có nguồn gốc lịch sử chưa được xác định rõ. Dựa vào bài minh trên chuông đồng đúc năm 1843, có thông tin cho rằng Linh Khánh Tự đã tồn tại từ năm 1754. Dù trải qua nhiều thăng trầm, các hiện vật thờ cúng và tượng pháp tại đây vẫn còn lưu giữ khá đầy đủ, chứng tỏ ngôi chùa này là một di sản văn hóa quan trọng ở vùng biên giới Việt - Trung.
Chùa Nam Thọ( Vạn Linh Khánh Tự) Xếp hạng Di tích cấp quốc gia
Chùa được xây dựng theo hình chữ Hồi, gồm các công trình chính như Tam quan, nhà Tổ, nhà Mẫu và nhà khách. Mặc dù nhiều lần được trùng tu, dấu ấn thời Lê đã phai mờ nhưng chùa vẫn lưu giữ 53 pho tượng cổ, trong đó nổi bật là 4 pho tượng Thích Ca sơ sinh và 2 pho tượng Quan Âm Tống tử. Các hiện vật và chạm khắc ở đây phản ánh tài năng của các nghệ nhân Việt Nam, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Không chỉ là nơi thờ phụng, chùa Vạn Linh Khánh còn gắn liền với lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, thu hút nhiều phật tử và du khách tìm kiếm sự thanh tịnh và hiểu biết về giáo lý Phật giáo. Nơi đây tổ chức nhiều lễ hội lớn như lễ Phật Thích Ca, Vu Lan và lễ Phật A Di Đà, góp phần vào sự giao thoa văn hóa phong phú giữa các cộng đồng.
Được công nhận là di tích nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 1999, chùa Vạn Linh Khánh không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn là cột mốc khẳng định chủ quyền lãnh thổ tại vùng biên cương của Tổ quốc.
>> Nên xem: Tổng hợp những trải nghiệm đáng nhớ khi đi du lịch Việt Nam
Thương cảng Vân Đồn là một trung tâm giao thương sầm uất của Đông Á, Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ và nhiều quốc gia khác. Đã trải qua thời kỳ hưng thịnh dưới ba triều đại Lý, Trần và Hậu Lê trước khi bị lãng quên vào thời nhà Mạc. Di tích thương cảng này không chỉ ghi dấu công cuộc chống ngoại xâm mà còn phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động buôn bán, trao đổi hàng hóa.
Di tích thương cảng Vân Đồn – Thương cảng cổ xưa nhất Việt Nam
Năm 2003, Vân Đồn được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia, với nhiều hiện vật quý giá từ các bến thuyền cổ. Đến năm 2021, tỉnh Quảng Ninh đã đề xuất công nhận quần thể di tích này là Di tích quốc gia đặc biệt. Ngày nay, dấu tích của thương cảng còn lại chỉ là những mảnh sành sứ, nền nhà và tiền cổ nhưng vẫn khẳng định vai trò quan trọng của hệ thống bến thuyền phân bố trên các đảo và ven biển, từ Móng Cái đến Hạ Long.
Trong hơn 700 năm tồn tại, Vân Đồn không chỉ là một bến cảng đơn lẻ mà còn là một mạng lưới các bến bãi, giúp giảm lưu lượng tàu thuyền và tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý. Các hiện vật được phát hiện, đặc biệt tại Cái Làng, cho thấy thương cảng đã từng là nơi trung chuyển hàng hóa phong phú, từ hương liệu, gốm sứ đến lâm thổ sản.
Hàng hóa tại Vân Đồn rất đa dạng, với những sản vật tự nhiên như hương liệu, sừng tê giác, ngà voi và vàng, ngọc trai, cùng đồ sứ nổi tiếng, được sản xuất tinh xảo thời Lý, không kém cạnh đồ sứ Trung Quốc. Đồ sứ triều Lý được ưa chuộng đến mức đã xuất khẩu sang tận Đông Ấn. Dưới thời Trần, đồ sứ tiếp tục phát triển với kiểu dáng khỏe khoắn, được cả thương nhân nước ngoài và vua chúa Trung Hoa yêu thích. Lụa và gấm vóc, dù không chiếm tỷ trọng lớn nhưng với chất lượng tinh tế và màu sắc rực rỡ, vẫn là mặt hàng được ưa chuộng tại thương cảng này.
Di tích Lịch sử Khu Lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô ghi dấu sự kiện đặc biệt ngày 9/5/1961, khi Bác Hồ thăm đảo. Đây là nơi duy nhất trong cả nước được Người đồng ý dựng tượng khi còn sống, thể hiện sự gắn bó sâu sắc của Bác với vùng biển đảo.
Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô
Xây dựng từ năm 1968 và được công nhận là Di tích quốc gia năm 1997, khu lưu niệm đã trải qua nhiều lần tu sửa, mở rộng nhưng vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử và văn hóa. Ngày 18/1/2022, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận khu di tích là Di tích Quốc gia Đặc biệt.
Ngày nay, Khu lưu niệm không chỉ là điểm đến thu hút du khách mà còn là biểu tượng của niềm tự hào và tinh thần vững chắc cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân huyện đảo, góp phần tôn vinh di sản văn hóa và lịch sử của dân tộc.
Chùa Ngọa Vân, hay còn gọi là chùa am Ngọa Vân, mang ý nghĩa là "ngôi chùa nằm trên mây" với độ cao hơn 500m so với mực nước biển. Từ đây, bạn có thể ngắm nhìn cảnh sắc tuyệt đẹp của những dãy núi trập trùng và những áng mây trắng lượn lờ vào mỗi sáng sớm. Tựa lưng vào đỉnh Ngọa Vân, nơi quanh năm được mây bao phủ, chùa không chỉ là một công trình lịch sử mà còn là một thánh địa Phật giáo Trúc Lâm, nơi Phật hoàng Trần Nhân Tông từng tu hành.
Khu di tích gồm ba tầng với các di tích phong phú, từ những di tích dưới chân núi như rừng già Tàn Long đến những công trình trên sườn núi Bảo Đài. Đặc biệt, lớp thứ hai với kiến trúc hình chữ Nhị, được tôn tạo năm 2014, là nơi diễn ra nhiều lễ hội quan trọng. Ở tầng cao nhất, di tích Ngọa Vân nổi bật với vẻ đẹp huyền ảo, luôn được bao phủ bởi sương mù.
Không chỉ mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc, chùa Ngọa Vân còn sở hữu khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, với thảm thực vật đa dạng, nơi bạn có thể chiêm ngưỡng những loài cây cổ thụ và rừng trúc xanh mướt. Đây thực sự là một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên và muốn khám phá vẻ đẹp của núi rừng.
Khu di tích lịch sử nhà Trần tại Đông Triều là một quần thể ấn tượng bao gồm 14 di tích với 22 điểm tham quan như đền, miếu, lăng tẩm, am tháp và chùa. Tất cả đều mang đậm dấu ấn lịch sử của triều đại Trần và Thiền phái Trúc Lâm. Nơi đây nổi bật với nhiều công trình văn hóa quy mô lớn, tiêu biểu như Thái Miếu, đền An Sinh, hệ thống lăng miếu nhà Trần, chùa Quỳnh Lâm và chùa Ngọa Vân, tạo nên những biểu tượng kiến trúc mang tầm quốc gia.
Khu di tích lịch sử nhà Trần ở Đông Triều Quảng Ninh
Được xếp hạng là Di tích Quốc gia Đặc biệt theo Quyết định số 2383/QĐ-TTg ngày 9/12/2013, khu di tích không chỉ có giá trị kiến trúc mà còn là nơi lưu giữ nhiều di vật và cổ vật quý giá, phản ánh sâu sắc lịch sử, văn hóa và khoa học. Hơn thế, khu vực này còn duy trì nhiều hoạt động văn hóa dân gian độc đáo, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa của vùng đất Đông Triều.
Khu di tích Yên Tử nổi tiếng với danh xưng "đất Phật linh thiêng", là một quần thể chùa chiền mang đậm lối kiến trúc truyền thống, thu hút du khách thập phương. Nằm trên núi Yên Tử hay còn gọi là núi Tượng Đầu, với độ cao 1.068 mét, khu vực này sở hữu hệ sinh thái phong phú và đa dạng.
Yên Tử không chỉ là nơi hội tụ các di tích lịch sử gắn liền với thiền phái Trúc Lâm mà còn là điểm đến tuyệt đẹp với cảnh quan núi non hùng vĩ và khí hậu trong lành. Nơi đây đặc biệt gắn liền với Phật hoàng Trần Nhân Tông, người sáng lập thiền phái và là vị vua đã hai lần dẫn dắt quân dân đánh bại quân Nguyên-Mông.
Khu di tích bao gồm các am, tháp, tượng và rừng cây cổ thụ, được tô điểm bởi các điểm cảnh quan kỳ vĩ như thác Ngự Dội, cổng Trời và đỉnh Yên Tử, nơi kiến trúc cổ truyền hòa quyện cùng thiên nhiên hùng vĩ. Được công nhận là Di tích Quốc gia Đặc biệt theo Quyết định số 1419/QĐ-TTg ngày 27/9/2012, Yên Tử đã trở thành một trong những điểm sáng của du lịch văn hóa và tâm linh tại Quảng Ninh.
Di tích Lịch sử Bạch Đằng tọa lạc tại Thị xã Quảng Yên và thành phố Uông Bí, là chứng nhân lịch sử cho chiến thắng lẫy lừng của quân và dân nhà Trần trước quân xâm lược Nguyên Mông vào năm 1288. Nơi đây ghi dấu ấn sâu sắc của trận Bạch Đằng, một sự kiện trọng đại trong công cuộc bảo vệ độc lập dân tộc.
Dẫu trải qua bao thăng trầm, những dấu tích của trận chiến vẫn còn hiện hữu, phản ánh tinh thần kiên cường của dân tộc. Di tích Bạch Đằng đã được công nhận là Di tích Quốc gia Đặc biệt theo Quyết định số 1419/QĐ-TTg vào ngày 27/9/2012, khẳng định giá trị văn hóa và lịch sử của nơi này trong lòng người dân và du khách.
Danh lam thắng cảnh Vịnh Hạ Long được công nhận là Di sản - Kỳ quan Thiên nhiên Thế giới, là minh chứng cho quá trình hình thành và phát triển của trái đất, đồng thời là nơi cư trú của người Việt cổ. Vịnh Hạ Long là một tác phẩm nghệ thuật vĩ đại của thiên nhiên, với hàng nghìn đảo đá muôn hình vạn trạng và nhiều hang động kỳ thú, tạo nên một thế giới vừa sống động vừa huyền bí.
Vịnh Hạ Long - Tác phẩm nghệ thuật của thiên nhiên
Được UNESCO công nhận hai lần với các giá trị nổi bật toàn cầu về thẩm mỹ vào năm 1994 và về địa chất-địa mạo vào năm 2000, Vịnh Hạ Long có diện tích 434 km² và sở hữu 775 hòn đảo đá vôi lớn nhỏ. Đây không chỉ là một di sản thiên nhiên mà còn là một biểu tượng văn hóa, được bảo tồn theo các quy định nghiêm ngặt. Gần đây, vào ngày 16/9/2023, quần thể Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà cũng đã được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới, khẳng định giá trị văn hóa và thiên nhiên đặc biệt của vùng đất này.
Núi Bài Thơ là một trong những ngọn núi cao nhất Hạ Long với độ cao 200 mét, nổi bật giữa thành phố nhờ cảnh sắc tuyệt đẹp. Một nửa ngọn núi nằm trên cạn, nửa còn lại vươn ra biển, tạo nên khung cảnh hùng vĩ. Từ đỉnh núi, du khách có thể thu trọn trong tầm mắt vẻ đẹp thơ mộng của vịnh Hạ Long, được công nhận là một trong bảy kỳ quan thiên nhiên thế giới.
Núi Bài Thơ – điểm đến không thể bỏ qua khi tới Hạ Long
Từng mang tên núi Tròn, Bài Thơ còn lưu giữ những dấu ấn lịch sử với 9 bài thơ khắc trên đá, bao gồm tác phẩm của Lê Thánh Tông từ năm 1468. Những bài thơ này không chỉ là di sản văn hóa quý giá mà còn là linh hồn của núi, khiến nơi đây trở thành niềm tự hào của người dân Hạ Long.
Trên đỉnh núi, lá cờ đỏ sao vàng tung bay, ghi dấu sự kiên cường của người dân trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Tấm bia đá khắc ghi những ký ức oai hùng của dân tộc cũng là điểm dừng chân không thể bỏ qua. Từ đây, du khách sẽ choáng ngợp trước bức tranh thiên nhiên hoàn mỹ, với làn nước trong xanh, núi non xanh mướt và những con tàu lướt sóng, tạo nên không gian yên bình và thư thái, giúp xua tan mọi lo âu.
Bài viết trên chia sẻ danh sách 27 di tích lịch sử ở Quảng Ninh dành cho bạn đọc tham khảo và có chuyến trải nghiệm thú vị. Mong rằng, thông tin sẽ hữu ích và giúp bạn có một chuyến khám phá ở Quảng Ninh thật tuyệt vời!
Tải app để có trải nghiệm tốt nhất
vn
en
ja
ko
zh
