Cùng khám phá hòn đảo “Núi Lửa” tại thiên đường Lý Sơn, Quảng Ngãi.

Review chi tiết về du lịch tại đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi Hãy nghe Đinh Thị Kim Thoa một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Lý Sơn Quảng Ngãi luôn là một điều gì đó thú vị cho những ai yêu thích khám phá và trải nghiệm. Với sự phong phú từ cảnh quan thiên nhiên đến đời sống văn hóa của người dân làng chài chắc hẳn sẽ đem đến rất nhiều cảm xúc tuyệt vời cho du khách. Vậy đảo Lý Sơn có gì độc đáo? Chúng ta cùng nhau khám phá nha!

*Giới thiệu khái quát về đảo Lý Sơn:

Đảo Lý Sơn thuộc tỉnh Quảng Ngãi, là một huyện đảo có diện tích khoảng 10km2 và cách đất liền khoảng 15 hải lý. Huyện đảo gồm ba hòn đảo là đảo Lớn (Lý Sơn hoặc cù lao Ré) thuộc địa phận 2 xã An Vĩnh và An Hải, đảo Bé (cù lao Bờ Bãi) thuộc địa phận xã An Bình và thứ ba là hòn Mù Cu ở phía đông của đảo Lớn là đảo nhỏ nhất và không có người sinh sống.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nhiều hiện vật làm bằng đá, gốm sứ Trung Hoa, Chăm, Đại Việt tại Lý Sơn. Trong lòng đảo ẩn chứa rất nhiều di chỉ văn hóa Chăm và Sa Huỳnh. Nổi bật hơn hết rằng đây là nơi đã lưu giữ nhiều tư liệu quý giá làm minh chứng khẳng định chủ quyền biển đảo của đất nước Việt Nam ta.

*Đặc điểm thời tiết tại huyện Lý Sơn:

Huyện đảo Lý Sơn có mùa mưa kéo dài từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau. Mùa khô kéo dài từ tháng 3 đến tháng 8, thời tiết khô và nóng do chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam.

Điều kiện khí hậu ở Lý sơn rất phù hợp để trồng các loại cây như tỏi, hành, một số cây ăn quả như dưa hấu, đu đủ, chuối, na,.. Ngoài ra khí hậu nơi đây cũng tạo điều kiện thuận lợi cho đời sống tinh thần, sức khỏe con người, nhất là cho các hoạt động du lịch, nghĩ dưỡng, tắm biển…

*Đảo Lý Sơn có gì thú vị?

1. Núi Lửa tại đảo Lý Sơn

Được biết, đảo lý Sơn có tổng cộng 10 miệng núi lửa, trong đó có 6 miệng núi lửa ở đảo Lớn, 1 miệng núi lửa ở đảo Bé và 3 miệng núi ẩn sâu dưới lòng đại dương. Để chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của đảo Lý Sơn như chúng ta đang thấy hiện nay thì theo nhà nghiên cứu, vào một thời gian trải dài về trước, nơi đây đã diễn hoạt động phun trào từ vết tích của 5 miệng núi lửa ước tính có niên đại trên dưới 30 triệu năm.

Hiện có hai địa điểm núi lửa đã được Bộ Văn Hoá, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích lịch sử của quốc gia và cũng là nơi có nhiều du khách ghé đến đó là núi Thới Lới và núi Giếng Tiền.

Thới Lới là một ngọn núi lửa trẻ, lớn nhất Lý Sơn, nằm ở phía đông của đảo hoạt động cách nay khoảng 20 ngàn đến 30 ngàn năm trước. Phần ngọn núi cao nhất là 169m. Núi thực chất có hai miệng được hình thành chung một điểm phun trào. Miệng nón Thới Lới nhỏ và sườn dốc hơn, nằm chồng lên trũng và gờ miệng nón Hang Câu. Từ đó tạo nên khung cảnh ngoạn mục, khiến ai chiêm ngưỡng cũng phải trầm trồ. Đỉnh Thới Lới được xem là một trong những địa điểm có góc ngắm bình minh và hoàng hôn đẹp nhất tại đảo Lý Sơn.

Toàn cảnh núi Thới Lới khi nhìn từ trên cao (nguồn: Sưu tầm)

Núi Giếng Tiền

Miệng núi có hình trũng như lòng chảo, rộng hàng trăm mét. Núi Giếng Tiền đường lên khá nhỏ, dốc và hơi khó đi nên nếu bạn nào yêu thích khám phá thì hãy thử trải nghiệm và tận mắt ngắm nhìn miệng núi lửa nổi tiếng có niên đại khoảng 1 triệu năm tại đảo Lý Sơn.

Toàn cảnh núi Giáng Tiền nhìn từ trên cao (Nguồn: Marcus Lacey)

2. Chùa Đục

Chùa nằm lưng chừng núi Giáng Tiền, được xây dựng năm 2008. Nổi bật là tượng phật Quan Thế Âm cao khoảng 27m hướng ra biển. Khi ghé đến, bạn sẽ leo hơn 100 bậc thang men theo sườn núi để tham quan chùa.

3. Cổng Tò vò

Tò Vò có hai cổng, một cổng nằm trên cạn và một cổng nằm sâu dưới đáy biển. Cả hai đều là một khối đá tự nhiên được hình thành từ dòng dung nham chảy vào dòng nước và bị ngưng kết.

Cổng Tò Vò trên cạn nằm ở đảo Lớn, có chiều dài là khoảng 20m, các mảng nham thạch có kết cấu yếu trải qua quá trình bào mòn và sạt lở sau 4 ngàn năm để rồi tạo nên kiệt tác thiên nhiên như hiện tại.

Cổng Tò Vò dưới biển nằm ở đảo Bé, có chiều dài gần 100 m, lớn gấp 7 - 8 lần cổng Tò Vò trên cạn. Trên bề mặt cổng là một quần thể động thực vật thủy sinh khá phong phú, sặc sỡ với muôn màu sắc và bạn sẽ cần lặn sâu khoảng 5m mới có thể nhìn ngắm hình dáng mê hoặc này.

Có thể nói, cổng Tò Vò như một biểu trưng khi nhắc đến đảo Lý Sơn Quảng Ngãi. Địa điểm này đã trở thành góc check-in nổi tiếng không thể bỏ qua của nhiều du khách gần xa mỗi lần đặt chân tới. Thời điểm đẹp nhất để tham quan và chụp ảnh là lúc bình minh và hoàng hôn đối với cổng trên cạn; còn Tò Vò dưới biển bạn nên đi vào buổi sáng để dễ dàng chiêm ngưỡng.

Những nét đường vòm mang rắn rỏi của đá cổ, khi liên kết lại làm nên nét mềm mại, uyển chuyển đến lạ thường. Từ xa nhìn lại, nơi đây như một bức tranh được họa nên với màn kết hợp hoàn hảo của màu phong rêu hòa vào sắc xanh của biển và trắng của cát, len lỏi bởi những tia nắng dịu dàng từ phía chân trời tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp mà cứ ngỡ là “cánh cổng của thiên đường chốn trần gian”.

4. Hang câu

Hang Câu nằm ngay dưới chân núi Thới Lới thuộc xã An Hải. Vẻ ngoài là một vách đá trầm tích bị bào mòn theo thời gian do sóng biển. Đến đây du khách có thể ngắm nhìn dãy đá sừng sững như bức tường thành khổng lồ ngay cạnh dải cát mịn và làn nước trong veo tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp.

5. Chùa Hang

Nằm bên dưới vách núi Thới Lới, thuộc thôn Đồng Hộ, xã An Hải, huyện Lý Sơn. Chùa đã có tuổi đời khoảng 400 năm, có nguồn gốc là ngôi đền của người Champa thờ các vị thần Bà La Môn. Đầu thế kỷ XVII, người Việt đến khai phá trở thành nơi tu tiên và sau này là nơi thờ Phật. Hang có diện tích 480m2, cao 3,2m. Trong chùa có ban thờ được làm bằng đá bệ đá Chăm, dùng để thờ Phật, Quan thánh, Thập nhị Diêm Vương; các vị tổ họ Trần có công lập chùa Hang và 7 vị tiền hiền làng An Hải.

6. Lặn ngắm san hô ở đảo Bé

Tại đảo bé có cung cấp dịch vụ lặn ngắm san hô, bạn có thể lặn gần bờ chỉ với 120.000 VNĐ/người, ra xa để ngắm san hô đa dạng và đẹp hơn sẽ có mức giá hiện là 180.000 VNĐ/người. Nhân viên tại đó sẽ chở bạn bằng thúng ra bãi để lặn ngắm.

7. Cột cờ Lý Sơn

Cột cờ được xây dựng tại núi Thới Lới thuộc huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Công trình cột cờ là công trình được khởi nguồn từ chương trình “Sinh viên Việt Nam với biển đảo Tổ quốc” trong dịp Trung ương Hội sinh viên tổ chức, được xây dựng và hoàn thiện năm 2013. Sau này được UBND huyện Lý Sơn xây dựng lại vào năm 2019. Cột cờ cao 20m, đứng hiện ngang trước ngọn gió biển cả, mang ý nghĩa khẳng định chủ quyền, khơi dậy tinh thần giữ gìn và bảo vệ biển đảo của dân tộc Việt Nam trên mảnh đất thân thương Lý Sơn này.

8. Nhà trưng bày đội Hoàng Sa Bắc Hải

Được xây dựng năm 2007, cho đến năm 2010 được đưa vào hoạt động. Tại đây, trưng bày các hiện vật của hải đội Hoàng Sa cũng như những tấm bản đồ minh chứng chủ quyền của Hoàng Sa và Trường Sa năm xưa.

*Ẩm thực hấp dẫn:

Đến với đảo Lý Sơn, bạn nên một lần thưởng thức ẩm thực mang đậm nét địa phương và sẽ là món quà tuyệt vời khi gửi tặng người thân và bạn bè.

1. Gỏi tỏi Lý Sơn:

Lý Sơn nổi tiếng đến bạn bè du khách gần xa là “thủ phủ về tỏi”. Địa hình nham thạch núi lửa đã cung cấp nhiều hàm lượng tinh chất có lợi cho sức khỏe con người và tạo nên hương vị đặc biệt chỉ có ở tỏi Lý Sơn. Khi tham quan, bạn hãy thử thưởng thức gỏi Tỏi Non vào mùa trồng tỏi từ tháng 10 đến tháng 12 khi thân cây còn non, mới chớm củ.

Giá tiền: Trung bình 70.000 – 100.000 VNĐ/phần

2. Xu Xoa:

Xu Xoa là một tên gọi của một món thạch thanh mát đặc sản tại Lý Sơn nói riêng và tỉnh Quảng Ngãi nói chung. Xu xoa làm từ một loại rong biển được người dân gọi với nhiều cái tên khác nhau như: rong Câu, Rau Đông. Rong thường được khai thác từ tháng 2 đến tháng 8 âm lịch.

Sau quy trình làm sạch và chế biến, khi nấu lên loại rong biển này sẽ tự đông lại thành dạng thạch mà không thêm bất kỳ chất phụ liệu nào. Thạch Xu Xoa ăn kèm với nước đường, pha chút hương gừng cay tạo nên một món giải nhiệt hấp dẫn mà lại rất bổ dưỡng như tốt cho hệ tiêu hóa, cải thiện tình trạng tim mạch, tăng cường chức năng tuyến giáp,...

Giá tiền: Trung bình 10.000 VNĐ/Ly.

3. Bánh đập

Bánh đập là sự kết hợp độc đáo giữa bánh ướt nóng hổi phủ lên lớp bánh tráng được nướng giòn rụm, trên bề mặt có rắc thêm sốt hành được cắt nhỏ và ăn kèm với mắm nêm. Theo người dân, bánh có tên là bánh Đập bởi khi ăn ta sẽ gấp làm đôi bánh lại và sử dụng động tác đập để làm dẹp bánh.

Giá tiền: Trung bình 6.000 – 10.000 VNĐ/cái

4. Gỏi rong biển

Loại rong để làm gỏi thường được người dân gọi là rong biển Bồng Bồng. Tại Lý Sơn, loại rong này thường mọc ở các khu vực đá ngầm cách bờ 300 – 700m. Nhiều tài liệu khoa học cũng đã chứng minh được rằng, bồng bồng rất giàu dưỡng chất, ngoài thành phần đạm còn chứa đến hơn 90 loại khoáng chất khác nhau như hàm lượng sinh tố A của bồng bồng cao gấp 2 – 3 lần so với cà rốt, gấp 10 lần trong bơ, hàm lượng canxi cao gấp 3 lần so với sữa bò,…

Giá tiền: Trung bình 50.000 – 120.000 VNĐ/phần

5. Món từ cá Đỏ

Cá Đỏ Củ là loài cá thường xuất hiện nhiều ở vùng biển miền trung đặt biệt là khu vực biển tỉnh Quảng Ngãi. Các món làm từ cá này như chả cá, ram chả hay bánh canh/bún chả cá lại rất nổi tiếng tại nhiều khu vực miền Trung, đặc biệt là tại đảo Lý Sơn.

Ram chả cá thường được chiên giòn, gói với rau sống và bánh tráng, kèm theo nước chấm mắm tỏi Lý Sơn cay nồng.

Giá tiền: Trung bình từ 20.000 – 100.000 VNĐ/phần

Bánh canh chả cá không còn quá xa lạ với nhiều người, nhưng tại Lý Sơn lại có vị ngon đặc biệt khi chả cá luôn mang sự tươi ngon, dai dẻo kết hợp với nồi nước dùng thanh ngọt khiến nhiều du khách phải thử một lần khi ghé qua. Bởi vậy mà cũng có thể nói, các cửa hàng bánh canh chả cá đang trở nên phổ biến trong mọi nẻo đường Lý Sơn.

Giá tiền: Trung bình 25.000 – 30.000 VNĐ/tô

6. Hải sản

Nhiều người hay nói vui rằng: “Ra biển thì phải ăn hải sản”, quả thực đồ ăn hải sản được bắt ngay biển và đem đi chế biến thì còn điều gì tuyệt bằng. Độ tươi ngon, vị thơm của biển và ngọt dịu nguyên chất từ hải sản sống, luôn mang đến cảm giác ngon miệng khó cưỡng. Các món tươi ngon đang chờ bạn ghé ăn như món gỏi sứa, cua Huỳnh Đế, ốc Tượng, ốc Xà Cừ xào sả ớt, nhum,..

* Phương tiện di chuyển

Để đến huyện đảo Lý Sơn mình có những gợi ý về phương thức di chuyển cho bạn như sau:

- Lộ trình từ vị trí của bạn đến cảng tàu Lý Sơn Quảng Ngãi:

Máy bay: Phần lớn khách du lịch sẽ di chuyển bằng phương tiện máy bay đến sân bay Chu Lai và ngược lại.

Hiện, đường bay phổ biến là hãng Vietjet Air và Vietnam Airlines đối với điểm xuất phát là sân bay Tân Sơn Nhất; và Vietnam Airlines đối với sân bay Nội Bài (hiện chỉ có 1 chuyến/chiều, nên chiều về bạn có thể chọn sân bay Đà Nẵng để có nhiều lựa chọn chuyến bay phù hợp với thời gian).

Từ sân bay, thời gian di chuyển đến cảng Sa Kỳ sẽ mất khoảng 50 phút. Dịch vụ phổ biến và tiết kiệm đang được nhiều du khách lựa chọn đó là xe ghép, trung bình một người khoảng 250.000 - 300.000 VNĐ. Nếu bạn đi đông thành viên và muốn sự riêng tư thì có thể sử dụng taxi dao động tầm 350.000 – 550.000 VNĐ/xe.

Xe khách: Mức giá dao động tầm 400.000VNĐ - 650.000VNĐ/người, giường nằm.

Có nhiều hãng xe khách sẽ đưa bạn đến bến và có xe trung chuyển ra cảng Sa Kỳ (xe trung chuyển thường bao gồm trong giá vé xe khách), tuy nhiên không phải tất cả. Do vậy, bạn nên liên hệ trực tiếp với nhà xe để xác định xem họ có cung cấp thêm xe trung chuyển không. Nếu nhà xe bạn chọn lựa không có xe đưa đến cảng thì từ bến xe bạn có thể lựa chọn đi taxi hoặc xe ghép.

Tàu hỏa: Đây sẽ là phương tiện phù hợp nhất với những bạn có thời gian tham quan dài ngày, vừa thích ngắm cảnh vừa có thể nghỉ ngơi, chuyện trò bên bạn bè. Giá vé dao động tùy vào loại ghế và thời gian di chuyển. Từ thành phố Hồ Chí Minh bạn có thể xuất phát từ ga Sài Gòn mất khoảng 14 đến 17 tiếng, giá vé dao động khoảng 350.000VNĐ – 800.000VNĐ/vé ngồi. Từ ga Hà Nội đến dao động khoảng 500.000 – 1 triệu VNĐ/vé ngồi, mất khoảng 17 đến 20 tiếng di chuyển.

Từ ga tàu, bạn có thể đi xe buýt cách ga tầm 500 – 600m, theo đường Trương Định. Giá xe buýt hiện là 25.000 VNĐ/người, cách 1 giờ sẽ có một chuyến xe. Không đi xe buýt, bạn có thể đi xe dịch vụ khoảng 250.000 – 350.000 VNĐ/chiều.

Xe máy/ô tô riêng: Tại điểm xuất phát của bạn gần cảng Sa Kỳ thì bạn có thể lựa chọn đi xe riêng của mình để mang lại sự chủ động hơn. Ngay cảng có bãi đỗ xe cho khách du lịch, tuy nhiên vào những dịp lễ tết thường sẽ bị quá tải, đầy chỗ nên bạn cần cân nhắc trước khi sử dụng phương tiện này nha.

- Lộ trình từ cảng Sa Kỳ đến đảo lớn Lý Sơn

Tàu: Huyện đảo Lý Sơn cách đất liền 15 hải lý. Phương tiện chủ yếu bằng tàu khách, xuất bến tại cảng Sa Kỳ (xã Bình Châu, huyện Bình Sơn). Mỗi ngày có khoảng 7-9 chuyến tàu siêu tốc chở khách ra vào đảo. Thời gian di chuyển mất khoảng 45 – 60 phút. Giá chiều đi là 203.000 VNĐ và chiều về là 185.000 VNĐ.

Để thuận tiện cho việc đi lại và chọn vị trí ngồi ưng ý thì bạn nên chủ động đặt trước vé tàu và tìm hiểu thêm thông tin qua trang cổng thông tin cangsaky.com.vn. Bạn nào dễ say tàu thì nên chọn vị trí ngồi gần cửa sổ, tránh ngồi phía đầu tàu.

- Lộ trình qua đảo Bé: Từ đảo lớn qua đảo bé cách nhau 3 km nên di chuyển trong 10 phút thôi, bạn có thể sử dụng cano 70.000 VNĐ/chiều.

- Thuê xe máy trên đảo: Tại nhiều địa điểm lưu trú đã cung cấp dịch vụ này, giá thuê tầm 120.000 – 180.000/ngày/xe, xăng đầy bình.

*Dịch vụ lưu trú tại Lý Sơn

- Nếu bạn muốn chọn một nơi lưu trú sang trọng, có chất lượng dịch vụ tốt, đầy đủ tiện nghi: Khách sạn 4 sao Mường Thanh có mức giá từ 1 triệu VNĐ/phòng 2 người; hay Lý Sơn Pearl island Hotel & Resort có view biển, giá phòng cho 2 người từ 900.000 VNĐ.

- Để tiết kiệm chi phí hoặc nhu cầu không quá cao về chỗ ở thì bạn có thể chọn qua một vài gợi ý như mình liệt kê phía dưới. Tùy loại phòng và địa điểm lưu trú mà có các tiện nghi khác nhau như máy lạnh, phòng vệ sinh, wifi, bao ăn sáng:

Ở đảo Lớn:

Giá phòng khoảng từ 250.000 VNĐ/2 người trở lên

- Thiên Trí hotel (2 sao): Địa chỉ thôn Đông, Lý Sơn, Quảng Ngãi; có view biển, không gian BBQ, phục vụ buffet sáng hoặc kiểu Á.

- Khách sạn Hoàng Gia: Địa chỉ thôn Đông, Lý Sơn, Quảng Ngãi; phòng rộng, sạch sẽ, có máy lạnh, tủ lạnh, TV, sân thượng, cách biển 3 phút.

- Phước Lộc homestay: Địa chỉ thôn Đông, Lý Sơn, Quảng Ngãi, có hai loại phòng là phòng cho 2 người giá khoảng 250.000 VNĐ/đêm và phòng 4 người khoảng 350.000 VNĐ/đêm.

Ở đảo bé:

- Bé Ecolodge: Địa chỉ tại xã An Bình, Lý Sơn. Homestay Là hệ thống Bungalow, có view biển. Mức giá là 650.000 VNĐ/2 người, bao ăn sáng, có bãi tắm được, phục vụ ăn uống và BBQ.

- Lý Sơn Bungalow Hostel: Địa chỉ tại thôn Bắc, Lý Sơn, Quảng Ngãi. Có mức giá từ 300.000 – 600.000 VNĐ/2 người, view biển khá đẹp, có phục vụ ăn uống.

*Một vài lưu ý cần thiết mà mình muốn gửi đến các bạn:

Trước khi đi

- Thường xuyên cập nhật tình hình thời tiết, tránh những ngày biển động để đảm bảo an toàn hoặc bị hoãn chuyến lịch trình. Sau tháng 8 cần cân nhắc ghé bởi sẽ thường bước vào mùa mưa bão.

- Bạn nên ăn nhẹ và chuẩn bị thuốc say tàu xe vì thời gian di chuyển khá nhiều.

- Địa hình của Lý Sơn được hình thành từ núi lửa nên phần lớn là nham thạch cổ, bạn nên chuẩn bị cho mình một đôi dày chuyên đi biển để đi cho đỡ đau chân nha.

- Bạn cần cập nhật thông tin thời gian ra vào của các đảo qua cổng thông tin cangsaky.com.vn và chọn thời gian tại các điểm cách nhau một khoảng để tránh các sự cố gây trễ lịch trình. Thông thường thời gian từ đảo Bé về lại đảo Lớn có chuyến cuối khoảng 11h trưa nên sẽ có hai phương án. Một là bạn ở lại qua đêm tại đảo Bé và sáng hôm sau di chuyển về đảo Lớn, hai là bạn sẽ tham quan và trải nghiệm đảo Bé rồi sắp xếp ra bến trước 11h để về đảo.

Tại địa điểm tham quan

- Cổng Tò Vò được hình thành hoàn toàn từ tự nhiên và cũng chưa có một đo lường chính xác nào về trọng tải mà cổng có thể chịu được. Nên khi ghé tham quan chúng ta hãy trở thành một du khách văn minh bằng cách hạn chế leo lên cổng hay tác động mạnh để cùng chung tay bảo vệ cảnh quan tự nhiên có “một không hai” này nha.

- Địa điểm lưu trú tại đảo Bé: Hiện dịch vụ đã được nâng cấp, tuy nhiên sẽ còn một số vấn đề như ở một vài địa điểm tùy loại phòng mà bạn chọn sẽ có nhà vệ sinh chung hoặc riêng, nước ngọt không có nhiều nên sài tiết kiệm,..Do vậy, hãy tìm hiểu kỹ trước khi đặt phòng để tránh cảm xúc tiêu cực, làm ảnh hưởng đến chuyến đi.

- Đảo bé vốn không có nhiều hộ dân sinh sống và các dịch vụ cung cấp khá ít, đồng nghĩa với giá cả như ăn uống sẽ có phần nhỉnh hơn so với đảo Lớn. Tuy nhiên mình mong các bạn sẽ không vì những điều này mà bỏ lỡ đi rất nhiều giá trị tuyệt vời khác mà nơi đây đem lại. Người dân làng biển chân chất, phương quê đến cảnh vật hoang sơ, yên bình hòa vào làn nước trong xanh, khẽ óng ánh bởi hạt nắng chiều tà, sẽ khiến ta ngỡ như đang lạc chốn thiên đường xứ Biển. Nếu bạn thích những điều này, hãy đến và cảm nhận bạn nhé!

Qua một vài thông tin chia sẻ phía trên, mình mong rằng nó có thể góp phần nào đó giúp các bạn có thêm sự chuẩn bị để mang đến một trải nghiệm vui chơi tuyệt vời nhất trong chuyến hành trình của riêng bạn.

Hoang sơ, bình dị, đắm say

Hãy mau book vé đi ngay thôi nào!