Hà An: Ngôi làng mộc mạc với nghề đóng tàu trăm năm tuổi

Làng nghề đóng, sửa chữa tàu thuyền Hà An, nơi lưu giữ những giá trị truyền thống và nét đẹp lao động của người dân ven biển Quảng Ninh. Hãy nghe Nguyễn Thế Dương (Quảng Ninh) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Mình từng nghe nhiều người nhắc đến Quảng Ninh với những bãi biển tấp nập du khách, nhưng Làng nghề đóng, sửa chữa tàu thuyền Hà An lại đem đến một trải nghiệm hoàn toàn khác. Khu vực này nằm bên bờ sông Chanh, duy trì hoạt động mộc tàu biển qua nhiều đời thợ khéo léo. Nhịp sống ở Hà An đậm chất làng quê, vang vọng âm thanh đục, cưa gỗ trộn lẫn mùi mặn mòi của gió biển. Bước qua từng xưởng mộc, mình cảm nhận được cả một chiều dài lịch sử gắn bó với sóng nước, gợi lên niềm tự hào rất riêng của người dân địa phương.

                                                                                                            Nguồn ảnh: sưu tầm

Mình cảm thấy ấn tượng với không khí miệt mài lao động trong làng nghề, vang vọng tiếng cưa, tiếng đục xen lẫn mùi gỗ mới. Cảnh tượng đó khiến ai đến thăm cũng có cảm giác như được trở về một miền quê xưa cũ. Bên cạnh việc đóng tàu thuyền, người dân Hà An còn bận rộn với nhiều hoạt động sửa chữa để đảm bảo phương tiện luôn trong trạng thái tốt nhất. Du khách có thể ghé qua để cảm nhận hơi thở cuộc sống thường ngày và tìm hiểu về công việc giàu tính truyền thống này.

Theo lời kể của những bậc cao niên, làng nghề đã khởi nguồn từ hơn trăm năm trước. Từ thời kỳ ban đầu, kỹ thuật đóng tàu gỗ đã được các thế hệ nối tiếp nhau trau dồi, gìn giữ. Quá trình truyền nghề diễn ra ngay trong các gia đình, giúp những kỹ năng thủ công truyền thống không bị mai một. Đây là lý do người dân Hà An vẫn có thể duy trì chất lượng sản phẩm theo năm tháng.

Những con tàu gỗ tại Hà An thường được khách hàng tin tưởng vì độ bền và khả năng chống chọi sóng gió. Qua thời gian, khi nhu cầu đánh bắt thủy sản tăng lên, nghề đóng và sửa tàu cũng trở nên sôi động hơn. Nhiều cơ sở mọc lên dọc bờ sông, góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho cộng đồng. Quá trình phát triển này không tách rời đời sống ngư dân, vì nghề đóng tàu vẫn là nguồn sinh kế vững chắc của nơi đây.

Quy trình đóng tàu tại Hà An yêu cầu nhiều bước tỉ mỉ, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu cho đến lúc hoàn thiện. Gỗ được chọn lọc kỹ càng và thường xử lý chống mối mọt trước khi đem vào xưởng. Sau đó, người thợ tiến hành đo đạc, cắt ghép, tạo hình theo bản thiết kế để đảm bảo tàu có độ chính xác cao. Mỗi chi tiết đều đòi hỏi kinh nghiệm và sự kiên nhẫn nên quá trình này có thể kéo dài hàng tháng.

                                                                                                            Nguồn ảnh: sưu tầm

Để hoàn thiện một chiếc tàu, người thợ sẽ lắp ráp khung sườn, đóng ván ốp thân rồi phủ sơn chuyên dụng. Sơn không chỉ giúp tăng tính thẩm mỹ mà còn đóng vai trò bảo vệ khỏi tác động của muối biển. Khi tàu cũ cần sửa chữa, thợ lành nghề sẽ rà soát toàn bộ thân, boong và hệ thống động lực, thay mới phần hỏng hóc. Việc kiểm tra định kỳ cũng rất quan trọng, giúp tàu thuyền vận hành an toàn trong mọi chuyến ra khơi.

Lần đầu đến làng nghề, mình không khỏi ngạc nhiên trước bầu không khí sinh động của những xưởng mộc lớn nhỏ. Người thợ hối hả làm việc, trao đổi liên tục để đảm bảo từng chi tiết gỗ khớp đúng vị trí. Tiếng cưa, tiếng đóng đinh, tiếng hàn gió đá dường như tạo nên một khúc nhạc lao động đặc biệt. Không gian ấy khiến mình liên tưởng đến hình ảnh của những bộ phim xưa về làng chài truyền thống.

Du khách cũng có thể trò chuyện với các bác thợ để hiểu hơn về quy trình đóng tàu. Nhiều người sẵn lòng chia sẻ những câu chuyện gắn bó với nghề, từ lúc học việc đến khi tự tay đóng được chiếc tàu đầu tiên. Bạn còn có thể quan sát cận cảnh từng công đoạn nhỏ, thậm chí thử chà nhám hoặc sơn lót nếu muốn. Đây là dịp hiếm hoi để cảm nhận sự vất vả nhưng đong đầy niềm vui của nghề mộc tàu biển.

                                                                                                            Nguồn ảnh: sưu tầm

Hành trình đến với Hà An mang lại cảm giác mới mẻ khi mình khám phá được thêm một nét đẹp mộc mạc của Quảng Ninh. Cảnh đóng tàu diễn ra sôi động, xen lẫn niềm vui, nụ cười của những người thợ ngày đêm gắn bó với biển. Mình nhận thấy đây là nơi tuyệt vời để hiểu sâu hơn về cuộc sống vùng chài, cũng như giá trị chân phương trong từng thớ gỗ. Mỗi chuyến ghé thăm đều để lại ấn tượng khó quên và gợi mở nhiều câu chuyện thú vị.

Nguyễn Thế Dương (Quảng Ninh)