Nem chua Thanh Hóa- nét đặc trưng tiêu biểu khi nhắc tới mảnh đất xứ Thanh

Mỗi một vùng miền lại có riêng cho mình một vài món đặc sản riêng biệt, với Thanh Hóa ấy là món nem chua với hương vị đặc trưng. Hãy nghe Thái Thùy Trâm (Hà Tĩnh) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Mỗi mảnh đất, mỗi địa danh trên đất nước ta đều có những món ăn độc đáo, được xem là đặc sản của mỗi vùng miền. Nếu Hà Nội được biết đến với món bún chả nướng, cốm làng Vòng, Hải Dương gắn liền với món bánh đậu xanh truyền thống, nhớ đến Sài Gòn người ta nhớ đến món bánh tráng trộn cay cay chua chua thì nhắc đến Thanh Hóa mọi người không thể nào quên được món nem chua. Nem chua Thanh Hóa đã trở thành nét đặc trưng tiêu biểu khi nhắc tới mảnh đất xứ Thanh.

Có thể thấy, món nem chua xuất hiện ở nhiều nơi trên đất nước ta như nem chua Hà Nội, nem chua Quảng Ninh, nem chua Huế,... nhưng có lẽ nổi tiếng và đậm vị hơn cả chính là nem chua Thanh Hóa.

         Nem chua Thanh Hóa thơm ngon, xen lẫn những lát tỏi cắt mỏng, lát ớt đỏ tươi ăn chua chua, cay cay (ảnh sưu tầm)

Có lẽ chính người dân Thanh Hóa cũng không biết được món nem chua này ra đời từ khi nào, bởi nó dường như đã ăn sâu vào tiềm thức, vào nếp sống của con người, lịch sử của nem chua cũng chính là lịch của người Thanh Hóa. Một số tài liệu ghi chép lại thì nem chua bắt đầu trở thành một loại hàng hóa lưu thông trên thị trường là vào những năm 60, 70 của thế kỷ trước, như vậy một món ăn vốn dân dã, giản dị bỗng trở thành kế sinh nhai, nuôi sống biết bao nhiêu con người nơi đây.

Cũng như những món ăn khác, nem chua Thanh Hóa cũng có những đặc điểm, những đặc trưng rất riêng, không trộn lẫn với bất cứ món ăn nào. Nem chua Thanh Hóa thường có dạng hình trụ, chỉ lớn hơn ngón tay trỏ của người trưởng thành và được gói trong những chiếc lá chuối xanh, đồng thời được buộc dây chun theo hình chữ thập. Bên trong lớp vỏ lá chuối chính là ruột của chiếc nem với màu hồng tươi ngon của thịt xen lẫn với những lát tỏi cắt mỏng, những miếng ớt đỏ tươi và cả những chiếc lá đinh lăng, lá rau răm. Hương vị của nem chua Thanh Hóa rất đặc trưng, có vị chua chua của thịt đã ướp, vị thơm của lá rau răm cùng lá đinh lăng, vị cay cay, nồng nồng của ớt và tỏi. Tất cả những hương vị ấy đã quyện hòa vào nhau làm nên cái vị, cái hương độc đáo của món nem chua.

                                  Nem chua kết hợp với tương ớt hết sức hấp dẫn (ảnh sưu tầm) 

Nhìn có vẻ đơn giản, song để làm nên được nem chua thì không phải là công việc dễ dàng và đơn giản. Để làm ra món nem chua, trước hết, người làm nem phải chuẩn bị những nguyên liệu cần thiết cho món ăn này. Đầu tiên không thể thiếu đó chính là lá chuối để gói nem. Lá chuối thường được lựa chọn đó chính là lá chuối ngự, vì nó vừa xanh, vừa dày, đảm bảo trong quá trình vận chuyển hay lưu giữ nem vẫn có thể lên men. Cùng với đó cũng cần chuẩn bị chun để buộc chặt những chiếc nem sau khi đã được gói. Thêm vào đó, cũng cần chuẩn bị, tỏi, ớt và cắt chúng thành miếng mỏng, lá đinh lăng và rau răm cũng được nhặt sạch và cắt nhỏ.

                                    Một số nguyên liệu làm món nem chua (ảnh sưu tầm)

Thịt và bì lợn phải được chọn là loại thịt còn tươi, nhất là loại thịt được chọn ngay khi mổ lợn, sau đó được đưa đi xay nhuyễn. Ngoài ra, để làm món nem chua cũng cần chuẩn bị các gia vị khác như tiêu, đường, muối, thính gạo,... Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu, người ta bắt đầu tiến hành bắt tay vào trộn và gói nem.

Nem gói xong sẽ được ủ để lên men, quá trình này sẽ làm nem chín và có thể mang ra sử dụng. Tùy vào từng mùa mà thời gian ủ nem có thể khác nhau, vào những ngày mùa hè, nhiệt độ lên cao, nem có thể ủ từ 6 đến 8 tiếng, nhưng vào những ngày mùa đông, do thời tiết lạnh, nhiệt độ xuống thấp nên thời gian ủ nem thường kéo dài từ 18 đến 24 tiếng. Thêm vào đó, mỗi gia đình, mỗi cơ sở sản xuất nem lại có những quá trình trộn và ủ riêng để tạo nên những hương vị khác nhau.

                                        Sản phẩm nem chua trên thị trường (ảnh sưu tầm)

Nếu có dịp dừng chân nơi miền đất này, mời bạn hãy thưởng thức nem chua xứ Thanh. Vị chua chua, ngọt ngọt đậm đà gia vị tạo nên hương thơm khó quên của món nem chua Thanh Hóa. Nem chua Thanh Hóa nổi tiếng xưa nay khắp một dải đất dài từ Nam ra Bắc. Người Thanh Hóa tự hào với bạn bè nơi nơi vì có một thứ quà không phải nơi nào cũng cứ học là làm được, mà nó được truyền kinh nghiệm từ đời này sang đời khác qua nhiều năm nay.

Thái Thùy Trâm (Hà Tĩnh)