Làng nghề chạm khắc đá Ninh Vân ở Ninh Bình – nơi lưu giữ hơn 400 năm tinh hoa nghệ thuật, với những tác phẩm thủ công tinh xảo. Hãy nghe Ma Thị Hải Anh (Ninh Bình) một travel blogger nổi tiếng bật mí .
Mỗi lần ghé thăm Ninh Vân, du khách đều được đắm mình trong không gian nghệ thuật đặc sắc. Những viên đá thô sơ được các nghệ nhân khéo léo biến hóa thành những tác phẩm tinh xảo, mang lại cảm giác sống động và đầy cảm hứng. Cộng đồng ở đây rất tự hào về di sản văn hóa của mình và luôn nỗ lực bảo tồn nó qua các thế hệ. Đây thực sự là một điểm đến không thể bỏ qua dành cho những ai yêu thích nghệ thuật và muốn khám phá những giá trị văn hóa độc đáo.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Nghề chạm khắc đá mỹ nghệ Ninh Vân có bề dày lịch sửlâu đời, bắt nguồn từ ông tổ nghề là Hoàng Sùng, một thợ đá xuất thân từ làng Nhồi, Thanh Hóa. Khi trẻ tuổi, ông đã di cư đến Ninh Vân, trở thành con rể của làng và dấn thân vào nghề chế tác đá. Sự tận tâm và kỹ năng của ông đã góp phần xây dựng nên nghề và truyền lại cho thế hệ sau. Các câu chuyện dân gian ghi lại nhiều truyền thuyết về tài năng và công lao của Hoàng Sùng trong việc phát triển nghề đá tại đây. Nhờ vậy, nghề chạm khắc đá mỹ nghệ Ninh Vân đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa địa phương.
Ban đầu, người thợ đá Ninh Vân chủ yếu tạo ra những công cụ đơn giản phục vụ cho nông nghiệp như cối giã, cối xay và con lăn trục lúa. Qua thời gian, với sự sáng tạo và khéo léo, các sản phẩm đã trở nên đa dạng hơn, phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của đời sống. Nghề đá không chỉ dừng lại ở việc sản xuất dụng cụ mà còn mở rộng sang các tác phẩm mỹ nghệ tinh xảo và những đồ vật mang tính tâm linh. Sự phát triển này phản ánh sự linh hoạt và khả năng thích ứng của các nghệ nhân trong việc đáp ứng nhu cầu thay đổi của xã hội. Nhờ vậy, nghề đá mỹ nghệ Ninh Vân ngày càng khẳng định vị thế của mình.
Các tác phẩm đá mỹ nghệ Ninh Vân đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhiều công trình nổi tiếng của Ninh Bình. Những công trình như cột kinh Phật chùa Nhất Trụ, hiện vật Long Sàng tại đền thờ vua Đinh và vua Lê ở Hoa Lư, cùng đôi rồng đá và tượng thần Thiên Tôn Trấn Vũ ở động Thiên Tôn đều chứng tỏ sự tinh xảo và sáng tạo của các nghệ nhân. Nhà thờ đá Phát Diệm cũng là một minh chứng rõ nét cho tài hoa của họ trong việc chế tác các công trình kiến trúc độc đáo. Những đường chạm khắc mềm mại, sống động và tinh tế này không chỉ làm đẹp không gian mà còn góp phần bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống của vùng đất Ninh Vân.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Sản phẩm của làng nghề chạm khắc đá Ninh Vân mang đậm phong cách riêng, kết hợp hài hòa giữa nét đẹp truyền thống và yếu tố hiện đại. Chất liệu đá chất lượng cao giúp các tác phẩm không chỉ hấp dẫn về mặt thẩm mỹ mà còn đảm bảo độ bền lâu dài, phù hợp với nhiều không gian như nhà ở, khu nghỉ dưỡng hay các địa điểm tâm linh.
Một trong những nét đặc sắc của làng nghề này chính là sự xuất hiện của những nghệ nhân tài hoa, nhiều người trong số họ vốn là nông dân. Dù bận rộn với công việc đống, nhưng họ vẫn tận tâm phát triển kỹ năng của mình ở các xưởng chạm khắc. Sự chăm chỉ và sáng tạo trong từng sản phẩm đã giúp các mặt hàng tại đây không chỉ thu hút người tiêu dùng trong nước mà còn được biết đến trên thị trường quốc tế.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Tớ thật sự ấn tượng khi chứng kiến họ làm việc tỉ mỉ đến từng chi tiết, không ngại mưa nắng. Công việc chạm khắc đòi hỏi sự kiên nhẫn và lòng đam mê lớn lao đối với nghề. Nhờ những nỗ lực không ngừng, sản phẩm từ làng Ninh Vân không chỉ là những vật trang trí đẹp mắt mà còn mang trong mình tinh hoa nghệ thuật và tình cảm chân thành của người thợ.
Nếu bạn dự định đến thăm làng chạm khắc đá Ninh Vân, hãy cân nhắc lên kế hoạch vào buổi sáng. Vào thời điểm này, bạn sẽ có cơ hội quan sát các nghệ nhân đang miệt mài làm việc. Các xưởng luôn chào đón du khách, mang đến trải nghiệm gần gũi với quy trình chế tác tỉ mỉ, từ việc chọn lựa loại đá phù hợp đến từng bước đục và hoàn thiện sản phẩm.
Khi muốn mua những sản phẩm mỹ nghệ, bạn có thể tìm thấy nhiều lựa chọn nhỏ như tượng đá hay đèn đá, thích hợp để làm quà lưu niệm. Vì mọi sản phẩm đều được làm thủ công, giá cả thường dao động tùy theo độ phức tạp của từng tác phẩm. Để có được mức giá hợp lý và sản phẩm ưng ý, bạn nên trao đổi trực tiếp với chủ xưởng. Điều này không chỉ giúp bạn lựa chọn được món đồ ưng ý mà còn hỗ trợ các nghệ nhân duy trì nghề truyền thống.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Nếu có dịp về Ninh Bình, tớ nghĩ bạn nhất định phải ghé thăm làng nghề chạm khắc đá Ninh Vân. Đây không chỉ là một trải nghiệm du lịch, mà còn là cơ hội để hiểu thêm về tinh thần và giá trị truyền thống mà người dân nơi đây vẫn gìn giữ qua bao đời.