Làng Thêu Văn Lâm – Hành Trình 700 Năm Qua Những Đường Kim Mũi Chỉ

Với bề dày lịch sử và những giá trị văn hóa lâu đời, Làng Thêu Văn Lâm hứa hẹn mang đến cho du khách một hành trình khám phá sự tinh xảo trong từng đường kim mũi chỉ. Hãy nghe Ma Thị Hải Anh (Ninh Bình) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Có bao giờ bạn tự hỏi rằng một tác phẩm thủ công tuyệt đẹp, với những đường kim mũi chỉ tinh tế, được hình thành như thế nào? Đó không chỉ là sự khéo léo của đôi tay mà còn là sự kết tinh của truyền thống, lịch sử và tâm huyết từ bao thế hệ. Và ở Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm, mỗi sản phẩm thêu là một tác phẩm nghệ thuật về văn hóa, về niềm tự hào của những con người đã gìn giữ nghề truyền thống hơn 700 năm qua. Hãy cùng tớ khám phá ngôi làng nhỏ bé này, nơi mà từng sợi chỉ đều gói ghém tinh hoa của cả một vùng đất.

                                                                                                         Nguồn ảnh: sưu tầm

Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm nằm tại xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, thuộc quần thể di sản thế giới Tràng An. Từ trung tâm thành phố Ninh Bình, du khách chỉ cần di chuyển khoảng 9km về phía tây nam để tới được đây. Vị trí này rất thuận tiện để kết hợp tham quan các địa điểm nổi tiếng như Tam Cốc - Bích Động và Đền Thái Vi.

Du khách có thể dễ dàng tìm đường đến Làng Văn Lâm bằng các ứng dụng bản đồ phổ biến hiện nay. Nếu không, người dân địa phương cũng luôn sẵn sàng hướng dẫn đường đi một cách nhiệt tình. Sự thân thiện và hiếu khách của người dân nơi đây là một trong những yếu tố khiến du khách cảm thấy thoải mái khi ghé thăm.

Cảnh quan của Làng Văn Lâm nổi bật với không gian sông nước hữu tình và những cánh đồng xanh ngát. Những ngôi nhà nhỏ nằm rải rác ven sông tạo nên một bức tranh làng quê thơ mộng. Đây không chỉ là nơi lưu giữ nét văn hóa truyền thống mà còn là điểm thu hút nhiều du khách. Sự giao thoa giữa thiên nhiên và văn hóa giúp du khách có những trải nghiệm khó quên. Không khí nơi đây luôn trong lành và mát mẻ, lý tưởng cho những chuyến tham quan và nghỉ ngơi.

Được khởi nguồn từ thời nhà Trần, nghề thêu ren tại Văn Lâm đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân nơi đây. Ngay từ những ngày đầu, nghề thêu chỉ là những đường kim mũi chỉ đơn giản nhưng đã dần được phát triển thành một ngành nghề thủ công nổi tiếng. Ngoài phục vụ trong nước những sản phẩm thêu từ làng còn được xuất khẩu ra nhiều quốc gia, làm rạng danh văn hóa thủ công Việt Nam.

                                                                                                         Nguồn ảnh: sưu tầm

Từ lâu, người dân làng Văn Lâm đã truyền tai nhau câu chuyện về vị Quốc tổ nghề thêu Lê Công Hành. Chính vị này đã dạy cho dân làng những kỹ thuật thêu tinh xảo, từ đó nghề thêu được truyền qua nhiều thế hệ, góp phần tạo nên tên tuổi cho ngôi làng. Theo thời gian, người dân đã hoàn thiện và phát triển kỹ thuật thêu, mang lại sự tinh tế và đa dạng trong từng sản phẩm. Những họa tiết hoa văn trên từng tấm vải cho thấy tay nghề điêu luyện và thể hiện sự sáng tạo, tâm huyết của người thợ thêu.

Trong giai đoạn Pháp thuộc, hai cụ Đinh Ngọc Hênh và Đinh Ngọc Xoan đã có công lớn trong việc đưa nghề thêu ren của làng lên một tầm cao mới. Hai cụ đã lặn lội lên Hà Nội để học nghề thêu ren từ người Pháp và mang những kiến thức, kỹ thuật mới về làng. Từ đó, sản phẩm thêu của Văn Lâm không chỉ có quần áo truyền thống mà còn được mở rộng với nhiều sản phẩm hiện đại như rèm cửa, khăn trải bàn, và tranh thêu. Những sản phẩm này đã giúp làng nghề thêu ren tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh xã hội thay đổi.

Những năm gần đây, Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm tiếp tục khẳng định vị thế của mình trong lòng người dân và du khách. Năm 2006, làng chính thức được tỉnh Ninh Bình công nhận là làng nghề truyền thống, và đến tháng 11/2007, làng được Hiệp hội làng nghề Việt Nam công nhận là một trong 12 làng nghề tiêu biểu của cả nước. Điều này không chỉ mang lại niềm tự hào cho người dân làng Văn Lâm mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của nghề thêu ren.

                                                                                                         Nguồn ảnh: sưu tầm

Nếu bạn đang dự định ghé thăm Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm trong chuyến hành trình khám phá Ninh Bình sắp tới, đừng bỏ qua những trải nghiệm thú vị dưới đây để có một chuyến đi đầy ý nghĩa và đáng nhớ:

Tham quan đền thờ 3 vị tổ sư nghề thêu tại Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm

Khi đến gần khu vực bến đò làng, một ngôi đền nhỏ với kiến trúc cổ kính sẽ ngay lập tức thu hút sự chú ý của mọi du khách. Ngôi đền này thờ cúng ba vị tổ sư nghề thêu, trong đó có Quốc tổ Lê Công Hành, cùng với hai nghệ nhân Đinh Ngọc Hênh và Đinh Ngọc Xoan. Như đã nêu ở trên, những vị này là người đã mang nghề thêu đến với dân làng, giúp tạo ra nguồn sống ổn định qua nhiều thế hệ. Tại đây, bạn sẽ cảm nhận được sự trang nghiêm và lòng biết ơn của người dân đối với những vị tiền bối đã truyền lại kỹ năng và tri thức cho con cháu.

                                                                                                         Nguồn ảnh: sưu tầm

Ngôi đền cũng là nơi thể hiện sự tôn kính qua những câu đối được chạm khắc tinh xảo. Đặc biệt, câu đối "Mỹ nghệ hoa văn truyền hậu thế - Tài hoa cẩm tú ngưỡng tiên sinh" mang đậm ý nghĩa, thể hiện sự biết ơn sâu sắc và lòng tôn kính của những thế hệ sau dành cho các vị tổ sư. Với sự tôn nghiêm trong không gian đền thờ, đây là một trong những nơi đáng để ghé thăm nếu bạn muốn tìm hiểu về lịch sử văn hóa và nghề thêu truyền thống tại làng.

 Gặp gỡ các nghệ nhân tài hoa và chiêm ngắm quy trình thêu tỉ mỉ

Một trong những trải nghiệm không thể bỏ lỡ tại Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm chính là gặp gỡ những nghệ nhân tài hoa đang ngày đêm miệt mài sáng tạo. Bạn sẽ có cơ hội quan sát quy trình thêu chi tiết và tinh xảo đến từng đường kim mũi chỉ. Từng bước thêu được thực hiện một cách cẩn thận và chính xác, tạo nên những bức tranh sống động và mang đậm nét văn hóa dân gian.

Ngoài việc xem trực tiếp, bạn còn có thể trò chuyện với các nghệ nhân và nghe họ chia sẻ về hành trình của mình với nghề. Họ sẽ kể cho bạn nghe câu chuyện về sự kiên nhẫn, sáng tạo và niềm đam mê đã giúp họ tạo nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Qua đó, bạn sẽ càng hiểu thêm về giá trị của nghề thêu trong đời sống hiện đại và ý nghĩa sâu xa mà nghề truyền thống này mang lại.

                                                                                                         Nguồn ảnh: sưu tầm

Khi đến thăm Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm, tớ khuyên bạn nên ghé thăm vào buổi sáng sớm để tận hưởng không khí trong lành và không gian yên tĩnh của làng quê. Đây cũng là thời điểm các nghệ nhân bắt đầu công việc, bạn có thể dễ dàng chứng kiến quá trình thêu tỉ mẩn ngay tại các xưởng sản xuất nhỏ. Đừng quên mang theo một chiếc máy ảnh để lưu lại khoảnh khắc tuyệt đẹp từ những bàn tay khéo léo đang tạo nên các tác phẩm thủ công truyền thống nhé.

Ngoài ra, hãy thử dành thời gian ghé qua các cửa hàng trong làng để chọn mua những sản phẩm thêu ren chất lượng, vừa để làm quà lưu niệm, vừa góp phần ủng hộ các nghệ nhân địa phương. Một mẹo nhỏ là bạn nên mang theo tiền mặt vì phần lớn các cửa hàng ở đây chưa áp dụng thanh toán qua thẻ. Nếu bạn yêu thích các sản phẩm độc đáo, có thể hỏi trực tiếp người dân để tìm những món đồ thủ công đặc biệt mà chỉ có ở Văn Lâm.

Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm chính là nơi lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống và gửi gắm niềm tự hào của bao thế hệ người dân. Khi rời khỏi nơi đây, tớ tin rằng bạn sẽ mang theo không chỉ là những sản phẩm thêu tinh tế mà còn cả sự trân trọng đối với những con người tài hoa, tận tụy với nghề. Nếu có dịp, đừng quên quay lại để tiếp tục khám phá những nét đẹp mới lạ mà ngôi làng này mang đến.

Ma Thị Hải Anh (Ninh Bình)