Khu di tích lịch sử Quốc Gia Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái.

Khu di tích lịch sử Quốc gia - nơi tưởng niệm sự hy sinh anh dũng của 60 liệt sỹ Thanh niên xung phong Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái trong trận bom dải thảm của đế quốc Mỹ đêm Noel năm 1972. Hãy nghe Thanh Thuỷ (Thái Nguyên) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Cách thành phố Thái Nguyên khoảng 5km về phía nam, Khu di tích lịch sử lưu niệm Thanh niên xung phong Đại đội 915 ở phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên. Khu di tích lịch sử lưu niệm Đại đội 915 là một địa danh gắn với lịch sử chiến đấu của lực lượng thanh niên xung phong, một biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng ở miền Bắc xã hội chủ nghĩa.

Đại đội Thanh niên xung phong 915 được thành lập vào tháng 6 năm 1972 thuộc Đội 91 tỉnh Bắc Thái, có nhiệm duy tu, san lấp hố bom, sửa chữa các tuyến đường từ cầu Đa Phúc đến cầu Gia Bẩy, thành phố Thái Nguyên và quốc lộ 1B: Lạng Sơn - Thái Nguyên. Đây là tuyến đường vận chuyển vũ khí, lương thực, hàng hóa do các nước xã hội chủ nghĩa anh em viện trợ cho Việt Nam. Với vị trí trọng yếu này, đế quốc Mỹ thường xuyên cho máy bay bắn phá dữ dội hòng cắt đứt tuyến huyết mạch vận chuyển hàng hóa của ta.

Cán bộ, chiến sĩ TNXP Đại đội 915 kiên cường bám trụ, san lấp hố bom, sửa chữa các tuyến đường giao thông bị bom Mỹ tàn phá, kịp thời thông đường, đảm bảo cho những chuyến xe chở hàng ra tiền tuyến. Mọi người luôn giữ vững tinh thần “sống bám cầu đường, chết kiên cường bất khuất”, dũng cảm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chiến đấu, phục vụ chiến đấu.

Vào đêm Noel năm 1972, 34 chiếc máy bay (chiến lược) B52 và 40 chiếc máy bay (chiến thuật) ồ ạt lao vào ném hơn 700 quả bom, bắn tên lửa vào khu Nam thành phố Thái Nguyên. Một loạt bom rải thảm B52 đánh trúng vị trí hầm trú ẩn tại ga Lưu Xá (tuyến đường sắt Hà Nội - Thái Nguyên) của đại đội TNXP 915. Bom rơi, 60 đoàn viên TNXP đã hy sinh ngay trong hầm trú ẩn. Thời khắc này, Lưu Xá đã thổi bùng lên ngọn lửa căm thù đế quốc Mỹ xâm lược của người dân “đất thép”, thôi thúc quyết tâm chiến đấu từ mặt trận hậu phương. Nơi đây đã viết nên bản hùng ca bất tử của 60 liệt sỹ thanh niên xung phong Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái.

Sau 24 năm, lãnh đạo và nhân dân toàn tỉnh Thái Nguyên đã chung tay xây dựng nhà bia tưởng niệm để ghi nhớ sự hy sinh của Đội TNXP 915, công trình được xây dựng đúng nơi 60 chiến sĩ TNXP ngã xuống.

Đến năm 2018, khu di tích Đội TNXP 915 đã được trùng tu, xây dựng mở rộng khang trang trên khuôn viên rộng 4,75 ha, bao gồm các hạng mục như: cổng tam quan, hai hàng trụ đá hai bên, cột cờ, gác chuông, hồ nước, gian thờ, khu lưu giữ và trưng bày tài liệu, hiện vật, hình ảnh, toa tàu và đường ray…

Tháng 4/2009, Đại đội 915 được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân. Tháng 12/2009, di tích lịch sử khu lưu niệm các TNXP Đại đội 915 được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử Quốc gia. Di tích Đội TNXP 915 thể hiện lòng thành kính, biết ơn của thế hệ hôm nay và mai sau đối với sự hy sinh anh dũng của các chiến sỹ TNXP 915 vì nền độc lập, tự do của dân tộc. Nơi đây là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ Việt Nam.

Đến đây dâng hương, được nghe giới thiệu, được tận mắt nhìn thấy gần 350 hiện vật, tài liệu, tư liệu chúng ta mới hiểu hết về cuộc sống khó khăn, chiến đấu gian khổ của các Thanh niên xung phong. Để biết nhìn về những trang sử đau thương mà hào sảng, để cúi đầu trước những con người vĩ đại của dân tộc, để tự hào về những người con nơi mảnh đất Thái Nguyên anh hùng…

Thanh Thuỷ (Thái Nguyên)