Bí quyết trong món cá mòi kho của người dân Kiến Thuỵ Hải Phòng

Cá mòi kho không chỉ níu chân du khách bởi hương vị thơm ngon hấp dẫn mà còn bởi cách kho công phu tỉ mỉ của người dân nơi đây. Hãy nghe Nguyễn Thị Ánh (Hải Phòng) một travel blogger nổi tiếng bật mí .

Nhắc đến nền ẩm thực Hải Phòng thì chắc chắn không thể nào bỏ lỡ đặc sản cá mòi kho Kiến Thụy Hải Phòng. Không chỉ là một trong những món ăn quen thuộc của người dân nơi đây, cá mòi kho Kiến Thụy Hải Phòng còn là đặc sản trứ danh đất Cảng. Dù cho đã qua bao lâu, có mặt ở nhiều vùng khác nhau nhưng chỉ có hương vị của cá mòi kho đất Kiến Thụy mới thực sự khiến bao người đắm say quên lối về, thậm chí ăn một lần là muốn quay lại Hải Phòng để thưởng thức cái hương vị quen thuộc mà dân dã này thêm nhiều lần nữa.

1. Cá mòi- món quà mà biển cả ban tặng cho con người 

Cá mòi là loại cá xuất hiện khá nhiều ở vùng biển Hải Phòng, được ngư dân đánh bắt với số lượng lớn mỗi năm. Cá mòi thuộc loại cá nhỏ, dài khoảng 15-20cm, thân cá dài hình bầu dục, vảy màu xanh có hình lục giác và trên thân xuất hiện nhiều chấm màu đen nho nhỏ. Cá mòi thường được đánh bắt để chế biến và bày bán ở các khu chợ và siêu thị trong thành phố, phục vụ nhu cầu của người dân đất Cảng, chính vì vậy món cá mòi kho chỉ phổ biến ở Hải Phòng, còn các khu vực khác thường chưa biết đến món ăn có cái tên độc đáo này.

Niêu cá mòi kho (ảnh: sưu tầm)

2. Món cá mòi kho Hải Phòng mang đậm sự mộc mạc

Nếu như đất Hà Nam nổi tiếng với món cá kho làng Vũ Đại - món cá trắm nồi đất được kho trong nhiều giờ. Miền Quảng Ngãi xa xôi đặc trưng với món cá bống kho tiêu đằm thắm thì đất Cảng Hải Phòng lại gắn liền với đặc sản cá mòi kho. Thực chất, món ăn này phổ biến nhất ở huyện Kiến Thụy, một huyện ngoại thành của thành phố Hải Phòng nhưng khá gần biển Đồ Sơn nên được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho loại cá đặc biệt này. Vì vậy mà người dân Kiến Thụy đã sáng tạo nên món cá mòi kho, một món ăn bình dị nhưng chứa đựng rất nhiều tình quê hương trong đó. Món ăn này thường xuyên xuất hiện trong mâm cơm của người dân đất Cảng. Đặc biệt là đối với những đứa trẻ có sức đề kháng yếu thì cá mòi kho Kiến Thụy Hải Phòng trở thành một liều thuốc tự nhiên giúp tăng sức đề kháng bởi trong cá mòi có hàm lượng dinh dưỡng cao, giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ, hỗ trợ giúp xương luôn chắc khỏe cũng như tránh được các bệnh liên quan đến sa sút trí tuệ khi về già.

Cũng giống như những món cá kho khác, cá mòi kho của người Hải Phòng cũng được chuẩn bị khá công phu và kỹ lưỡng. Từ khâu chọn cá, cá mòi được chọn phải là loại cá tươi, ngon, vừa được đánh bắt từ biển cả về. Đặc biệt là mắt cá phải sáng, thịt dày nhưng mềm vừa phải. Ngoài ra, món ăn này cũng cần thêm một số loại nguyên liệu khác như: riềng, hành, sả, chuối xanh, mắm tôm, ớt, các loại rau thơm và kẹo đắng. Đặc biệt một nguyên liệu làm nên sự độc đáo của món ăn này chính là mía, cá mòi kho mía sẽ tạo nên độ ngọt tự nhiên và thơm thơm của mía.

Sau khi đã lựa được một mẻ cá mòi tươi, chúng ta tiến hành làm sạch cá. Một bí quyết của người dân Kiến Thụy khi sơ chế cá mòi đó chính là ngâm cá vào nước gạo khoảng 30 phút để khử tanh, vừa làm sạch bụng cá vừa ngâm cá để tiết kiệm thời gian hơn. Cá mòi được làm sạch sẽ sẽ được để ráo nước rồi ướp cùng với các loại gia vị nấu ăn như muối tinh, hạt tiêu, mắm tôm, nước mắm, riềng xay, ớt, gừng để cá mềm và ngấm gia vị, như vậy khi ăn cá sẽ có độ mặn bắt miệng hơn. Người dân Hải Phòng thường kho cá với chuối xanh, để vài lát chuối xanh lót đáy nồi, như thế chuối xanh ăn vừa ngon vừa để cá không bị cháy. Ướp cá khoảng 30 phút thì chúng ta đem đi kho kĩ. Người Kiến Thụy Hải Phòng thường sẽ kho cá bằng bếp củi để cá nhừ, kho trong thời gian 8 tiếng, lúc cá chín xương và thịt cá đều mềm tan. Còn nếu nhà bạn nào không có bếp củi cũng có thể kho cá bằng nồi cơm điện hoặc nồi kho chuyên dụng. Khi bắc cá lên bếp đổ ngập nước, và cứ canh khi nồi cá cạn nước lại chế thêm nước mới. Khi cá gần nhừ, không quên cho thêm một chút kẹo đắng để cá lên màu đẹp mắt và rắc chút rau thơm như hành lá, thì là. Vậy là nồi cá mòi kho đã hoàn thành với hương vị vô cùng giản dị nhưng siêu hấp dẫn.

Hương vị quê nhà - cá mòi kho (ảnh: sưu tầm)

Một trong những bí quyết của người dân Hải Phòng khi kho cá mòi ngon đó chính là nên chiên sơ qua cá để khi kho kĩ sẽ không bị quá nát, đồng thời khi kho cá phải canh nhiệt kỹ lưỡng, kho càng lâu cá sẽ càng mềm và ăn sẽ càng ngon. Có thể nói rằng một nồi cá mòi kho chính là sự hòa quyện tinh tế giữa nhiều hương vị khác nhau. Người chế biến phải làm sao mà người thưởng thức có thể cảm nhận rõ được vị cay nồng của riềng, ớt tươi cũng như chua chua, ngọt ngọt từ mía, vị chan chát của chuối xanh, vị đậm đà và mềm tan nơi cá mòi thì mới gọi là thành công.

3. Địa chỉ uy tín để mua cá mòi kho Kiến Thụy Hải Phòng

Nếu có cơ hội ghé vùng đất Kiến Thụy dạo chơi, bạn đừng do dự mà hãy thưởng thức ngay món cá mòi kho chính gốc quê hương này để cảm nhận sự mộc mạc, chân tình của món ăn quê nhà. Cũng đừng quên mua một suất cá mòi kho về làm quà cho những người thân nơi phương xa. Để mua được cá mòi kho ngon, bạn nên lui tới những quán ăn ở Kiến Thụy Hải Phòng hoặc cũng có thể ghé các khu chợ gần đó để mua vì các khu chợ hay gần các làng nghề chuyên làm cá mòi kho sẽ giúp bạn tìm kiếm uy tín hơn là những nơi khác.

Hầu hết mọi người khi đến Hải Phòng đều không quên ghé thưởng thức một nồi cá mòi kho Kiến Thụy Hải Phòng. Ban đầu chỉ vì nghe danh mà đến, sau cùng lại trót yêu đặc sản này vì món ăn thơm ngon không thể tả hết bằng lời. Cá mòi kho cứ thế mà đem sự mộc mạc, bình dị của mình len lỏi vào trái tim của những tín đồ đam mê ẩm thực. Và có một điều đặc biệt đó là món ăn với cách chế biến độc đáo và phổ biến nhất ở khu vực Hải Phòng được tạo nên bằng chính đôi tay cần cù chăm chỉ của người lao động nơi đây, món ăn như chứa đựng cả tấm lòng của người đứng bếp, canh suốt nhiều tiếng đồng hồ để cho ra những nồi cá thơm phức, ăn cùng cơm nóng để hồi tưởng lại nét dân dã của làng quê. Những món ăn như thế gợi cho ta nhiều kí ức về một thời tuổi thơ đáng nhớ. Nếu bạn muốn trở về tuổi thơ cùng niêu cá mòi kho nóng hổi thì hãy về Kiến Thụy Hải Phòng ngay thôi nào !

Nguyễn Thị Ánh (Hải Phòng)